100

Christel

Ik ben Christel. In ‘21 kreeg ik de diagnose ASS, iets wat niet als een verrassing kwam. Al tijdens mijn PABO-studie herkende ik mezelf tijdens colleges over kinderen met autisme. Ik kan mij nog goed de vraag aan onze groep herinneren om een willekeurig object te omschrijven. De medestudenten gaven een algemeen antwoord, terwijl ik de nadruk legde op de vorm, de kleur, het gevoel en dus de details. Precies hetgeen wat als voorbeeld diende hoe iemand met autisme denkt en de wereld ziet. Ook de betekenis van woorden kunnen door mij anders geïnterpreteerd worden. Ik kan een boodschap letterlijk nemen. Soms tot grote hilariteit van anderen, en uiteraard mezelf. 

De reden voor mijn onderzoek was dat ik na meerdere keren vastlopen en hulp ontvangen, nog steeds niet goed bij mezelf kwam. Ik zocht een gebruiksaanwijzing van mezelf, maar had niet genoeg handvatten. Ik wilde leren, verbeteren, mezelf beter leren kennen, maar wat ik ook deed, lang tot de kern komen deed ik niet. Ik voelde me als Alice in Wonderland, in een mooie wereld die je wel ziet en in meebeweegt, maar die je niet 100% bereikt. Deze obstakels, maar ook mijn nieuwsgierigheid, zorgde ervoor dat ik de stap nam om, na weer een ‘mislukte’ behandeling, door te pakken. 

Als ik een tip mag meegeven aan eenieder die de diagnose ASS heeft, of misschien twijfelt over het hebben van ASS, vertrouw op je gevoel (die voelsprietjes heb je immers niet voor niets) en wees vooral lief voor jezelf! Het is hard werken en het ‘anders zijn’ is soms best confronterend. Probeer er op die momenten de humor van in te zien, pak je rust, blijf wie je bent en wees trots op dat juist jij die ander bent. Een Limited Edition, zoals ik dat wel eens zeg. Ken, herken en erken, de wrijving die je soms voelt met de maatschappij, de situaties, de mensen om je heen en hun systemen. Accepteer die disbalans en zorg opnieuw voor de balans in je hoofd, voor jezelf. En wees niet bang om uit je comfortzone te stappen, ook al lijkt dat soms zo beangstigend. Je kunt meer aan dan je soms denkt.

Jasmijn

Hoi! Ik ben Jasmijn @jasmijndenhoed, 21 jaar en ik hou van mode en kunst. Mijn hobby's zijn kleding ontwerpen en naaien en het maken van kunst. 

Ik zit van jongs af aan in de ggz wereld en heb diverse opnames en behandelingen achter de rug. Sinds een paar maanden woon ik weer in mijn ouderlijk huis, bij mijn vader, moeder en broer. Door mijn autisme en andere psychische problemen ga ik helaas niet meer naar school of werk. 

Sinds ik thuis ben, heb ik een eigen atelier gekregen waar ik bezig kan zijn met mijn kleding, ontwerpen en kunst. Ik heb een kunstwerk (met bijhorende beschrijving) gemaakt over autisme en overprikkeling, deze heb ik onthuld op het FANN-congres, met mijn zelfgemaakte/ontworpen kleding aan. Ik hoop hiermee mensen te kunnen helpen en inspireren.

Annemarije

Ik ben Annemarije Boersma. Ik ontdek steeds opnieuw stukjes over mezelf en mijn leven. Zo zeg ik wel eens dat ik met één voet op de rem en één voet op het gaspedaal leef. Maar uiteindelijk draait alles vooral om het vinden van balans.

Ik ben nu 31 jaar en het is ongeveer vier jaar geleden dat ik de diagnoses autisme en ADD kreeg. Ik zat toen al langer niet goed in mijn vel. Na de aanvankelijke diagnoses depressie en sociale angst kreeg ik het vermoeden dat er meer aan de hand was en heb ik mij laten doorverwijzen naar een specialist.

Neurodivergentie speelt een rol in mijn hele leven. Ik merk bijvoorbeeld dat ik snel uit balans raak omdat ik graag (leuke) dingen wil doen, maar tegelijkertijd ook snel overprikkeld raak. Waar ik ook veel energie aan verlies is mezelf aanpassen om mee te draaien en ‘erbij’ te horen. In (sociale) situaties gaat onbewust vaak een soort bescherm-modus aan en deze laag, of masker, voelt zo sterk dat ik die maar moeilijk af kan zetten. Doordat ik dit jaren deed raakte ik mezelf kwijt, werd ik somber en kreeg ik een autistische burn-out. Het gaat nu beter, maar ik laat nog steeds niet snel het achterste van mijn tong zien. Behalve bij mijn vriend en kat ;)

Bewustwording is voor mij heel belangrijk. Sinds dit jaar volg ik een jaaropleiding Ayurveda en dit helpt mij om mezelf weer wat beter te leren kennen en begrijpen. Zo vallen er steeds meer puzzelstukjes op zijn plek. 
Ik ben er trots op dat ik mezelf altijd blijf motiveren een leven te creëren dat past bij mij en mijn behoeften. Wat ik jammer vind is dat ik mij lang geschaamd heb voor mijn diagnoses. En nog steeds heb ik wel eens moeite met accepteren dat dingen minder goed lukken. 

Mijn tip voor anderen? Leer jezelf kennen en laat los wie je denkt te moeten zijn. Focus op je kwaliteiten. Want als je weet in welke situaties je goed voelt, dan kan je daar je energie in steken.

Tamara

Ik ben Tamara, 43 jaar. Ik werk fulltime. Ik ben mijn hele volwassen leven al zoekende naar wie ik ben en waarom ik niet kan meekomen, met ontelbare melt-downs, onredelijk zijn, huilbuien, verstoppen, alleen voelen, radeloos zijn en mijzelf altijd uitgeput voelen. Wat ik gehoord heb wat het zou kunnen zijn: borderline, manisch depressief, burn-out. Ik begon zelfs te denken dat ik een narcist was.
 
Afgelopen Juni heb ik de diagnose ASS gekregen. Ik wil in dat ‘hokje’ met dat ‘label’, omdat ik mijzelf buiten een hokje altijd anders heb voorgedaan en mij heb aangepast aan de omgeving. Nu zie ik pas hoe de omgeving op mij reageert en welke reacties ik uitlok met mijn gedrag. Hoe anderen gebruik maken van mijn goedgelovigheid en niet-nee kunnen zeggen. Voor deze dingen heb ik hulp nodig, dit begint mij op te breken. Ik moet leren grenzen aangeven en grenzen stellen, in plaats van er constant overheen gaan.
 
Ik ben sterk, slim, onafhankelijk, consequent, geef niet snel op en het lijkt aan de buitenkant of alles mij makkelijk afgaat, maar helaas is dit niet zo. Mijn brein en ik staan altijd aan; overal zoek en zie ik patronen. Ik reageer sterk op geuren en licht; ik zie en hoor ongeveer alles om mijn heen. Gezichtsuitdrukkingen van personen kan ik slecht lezen, maar ik kan horen of ze de waarheid zeggen en hun emoties voel ik aan.
 
Trots? Ik kan van mijzelf zeggen dat ik een heel goed persoon ben zonder kwade bedoelingen, maar vaak verkeerd begrepen wordt. Autisme is geen excuus, maar een verklaring waarom ik sommige dingen niet goed kan en lastiger vindt dan een ander en waar ik hulp bij nodig heb. Dat geeft niet, ik ben ver gekomen en ben van plan om nog verder te komen. Op dit moment heb ik een aantal lieve mensen om mij heen, die mij niet altijd begrijpen, maar wel accepteren hoe ik ben. Het zal niet altijd makkelijk zijn en ik zal niet altijd makkelijk zijn, maar ik begrijp mijzelf en mijn omgeving nu veel meer.
 
Mijn tips: In de fase waar ik nu zit, kan ik alleen maar zeggen; neem de tijd om uit te zoeken wat voor jou het beste werkt. Want handvatten kunnen aangereikt worden, maar je moet het nog steeds zelf doen.

Bo

Ik ben Bo, 21jr. Toen ik 5 was kreeg ik de diagnose Asperger. Ik woon begeleid in Eindhoven en werk bij de Hema. Ik doe een avondopleiding papierrestauratie. Ik ben een grote dierenvriend en creatief @creative_bobo

Autisme heeft een grote impact. Door mijn andere prikkelverwerking vind ik het lastig iedere dag te werken of voltijds een studie te volgen. Ook heb ik veel duidelijkheid nodig over wat van mij verwacht wordt. Hierdoor heb ik mijn studies aan universiteit, kunstacademie en mbo moeten opgeven. 

Mijn autisme toont zich vaak in zwart-wit-denken. Ik kan erg “perfectionistisch” zijn, alles moet kloppen. Wanneer iets niet is zoals het volgens mijn hoofd hoort kan ik volledig blokkeren, kan ik niet verder met waar ik mee bezig was en maakt mijn hoofd overuren. Daarna moet ik opladen, door te slapen. Soms, wanneer het allemaal te veel is, val ik spontaan in slaap. Dat is erg frustrerend. Wanneer ik te vaak geconfronteerd word met veranderingen/foutjes loopt de stress zo op dat slaap niet meer helpt. Dan komen mijn angsten, paniekaanvallen en depressieve momenten.

Ik ben trots dat ik altijd doorzet. Ik doe nu een avondstudie: 3 uur/week. Dat is beter te overzien. Bij papierrestauratie moet je secuur zijn en staat vast hoe je iets moet doen. 

Ik ben trots op wat ik maak: mijn tekeningen, schilderijen, linosneden, … Ik kan er mijn gevoel in kwijt en zo mijzelf en anderen helpen of blij maken. Als ik iets voor anderen kan doen, iemand een gelukkig gevoel kan geven, is mijn hele week goed. 

Ik ben trots dat ik mijn eigen weg bewandel. Ik draag kleding die ik graag zie, ook al is dat anders dan bij de gemiddelde vrouw. Ik eet veganistisch omdat ik me daar goed bij voel. Ik draag bij aan een mooiere, schonere wereld omdat dat volgens mijn hoofd zo hoort. Ik ben en doe waar ik voor sta en daar kunnen anderen me niet in veranderen.

Mijn tip is doe vooral je eigen ding. Natuurlijk moeten we ons soms aanpassen omdat we in deze maatschappij degene zijn die anders denken, maar ga hier niet te ver in. Het kost zoveel energie om je anders voor te doen dan je bent en we hebben zoveel mooie kanten en talenten. Laat ze zien, dan levert het juist energie op!

B'Elanna

Mijn naam is B’Elanna. Ik ben 24 jaar oud. Ik woon samen met mijn vriend Bram en 2 katten in Roermond en studeer momenteel de pre-master Pedagogische Wetenschappen aan de Radboud Universiteit. Ik ben erg geïnteresseerd in hoe opvoeding effect heeft (gehad) op de ontwikkeling van mensen. Daarnaast heb ik een speciale interesse voor jaren 50 kleding en hou ik van judo en toneel.
Autisme heeft op meerdere manieren een grote impact op mijn leven. Ik groeide op met een autistische broer die daarnaast een verstandelijke beperking heeft, hierin heb ik een grote zorgtaak op me genomen. Toch merkte ik al snel dat ik het ‘anders denken en zijn’ van mijn broer heel goed begreep/kon volgen. Ik ben in mijn leven vaak vastgelopen. Ik wist vroeger niet hoe ik vrienden moest maken, had andere interesses en ik werd veel gepest. Ook raakte ik snel vermoeid. Op stages en werkplekken merkte ik vaak dat ik anderen niet kan bijbenen en grote moeite had met voldoen aan alle verwachtingen. Na meerdere keren flink vast te zijn gelopen heb ik besloten een diagnosetraject in te gaan. Snel bleek dat ik autistisch ben. Nu krijg ik hulp van o.a. een autismecoach, om een leven te creëren dat goed bij mij past en waar ik echt voldoening uit haal. Naast de lastige kanten van autisme zie ik ook veel sterke punten. Ik ben analytisch, leergierig, durf kritisch te denken en heb een hyperfocus op onderwerpen die mij echt interesseren. Ook kan ik andere mensen goed helpen.
Ik ben trots dat ik in mijn leven altijd heb doorgezet en mezelf nooit anders voor zou doen. Ik wil me altijd blijven ontwikkelen en geef nooit op. 
 
Mijn tips voor anderen met autisme: er is niks mis met je. Autisme zegt iets over hoe je informatie verwerkt en wat je sterke kanten zijn, maar ook wat je uitdagingen zijn. Neem tijd om jezelf en je behoeftes te leren kennen en zoek naar iets (eventueel met hulp) wat echt bij jou past en ga daarvoor, ondanks dat je omgeving misschien iets anders van je verwacht. Zorg voor elkaar, maar nooit ten koste van jezelf. 

Isabelle

Mijn naam is Isabelle Buhre, 33 jaar. 
Autistisch zijn betekent voor mij een gepassioneerd, gevoelig en vaak slecht begrepen mens zijn.

Dankzij autisme heb ik sterke passies, inmiddels expertises. In mijn geval zijn dat de Latijnse taal, vertalen, (geo)politiek en Noord-Ierland in het bijzonder. En ik hou van ratten, dieren die ik geweldig vind. Ik heb een sterke intuïtieve band met dieren en word rustig van hun gezelschap. Net als veel mensen met autisme ben ik overgevoelig voor prikkels (licht, geluid, geur), veranderingen, en ervaar ik angst in sociale contacten. Gevoeligheid voor angst en depressieve klachten hoort er helaas ook bij. Ik heb veel minder energie dan anderen en heb moeite met plannen en het huishouden. De andere kant is dat ik een sterke focus heb en sneller verbanden leg.
 
Ik ben er trots op dat ik een aantal boeken heb geschreven en vertaald, en dat ik ondanks alle pijn en verdriet mijn doelen voor de toekomst niet opgeef. Ik ben er ook trots op hoe ik de verkoop van mijn ouderlijk huis heb aangepakt toen dat moest gebeuren.
 
Mijn moeder zei vroeger vaak dat ik toch geen echte vrienden had, en dat er met mij niet te leven viel. “Jij komt nooit aan de man”, sneerde ze. Nu zie ik dat ik vriendschappen heb die al meer dan tien jaar standhouden. Ik ben ervan overtuigd dat ik een relatie kan hebben, want ik heb veel liefde, humor en goede raad te geven en verdien dat eigenlijk ook wel terug.

Mijn tips voor mensen met autisme: Haal plezier uit je passies en maak er je werk of hobby van. Je manier van informatie verwerken bestaat niet voor niets. Gebruik je interesses ook om contacten te leggen met anderen. Zet je in voor betekenisvolle relaties met andere mensen, want die zijn niet vanzelfsprekend! Ik ben op relatief jonge leeftijd bijna al mijn naaste familieleden verloren, en een van de lessen die ik daaruit heb geleerd is: neem mensen niet voor lief. Luister daarnaast naar je lichaam en maak sensorische aanpassingen (oordoppen in, gordijn dicht, dansen en bewegen…). Autisme is niet ‘iets psychisch’ maar neurologisch, dus in het hele lichaam. 

Jade

Ik ben Jade. Ik ben 17 jaar oud en woon in België. Ik heb een broer Woud en een zus Eden. Ik heb ook een kat genaamd Emma. Ik volg al jaren dramales en acteer graag. Ik ben superfan van One direction, Harry Styles en Zayn. 

Na een moeilijke tijd ben ik op mijn 14 jaar gediagnosticeerd met autisme. Omdat mijn klasgenoten mij niet goed begrepen en ik het hier heel moeilijk mee had, ben ik 2 jaar geleden naar een speciale school voor kinderen met autisme gegaan. Daar ben ik super graag en heb ik veel vrienden met autisme die me heel goed begrijpen.

Ik kan niet goed tegen smakgeluiden en ik ben een moeilijke eter omdat ik niet tegen veel texturen kan. Ook heb ik veel sociale angst waardoor ik het moeilijk vind om te eten in publieke ruimtes. Ik kan ook moeilijk omgaan met veranderingen en heb graag vaste gewoontes. Aan tafel zit ik altijd op dezelfde plaats, ook als we bezoek hebben. 

Ik ben trots dat ik nu al alleen met de bus kan gaan en dat ik veel nieuwe vrienden heb gemaakt en dus veel socialer ben nu. 

Mijn tip voor anderen met autisme: Ik heb voor mezelf al ondervonden dat als het te veel voor mij wordt, muziek mij rustiger maakt, maar ook knutselen en lezen helpen me. Misschien kan dit jou ook helpen?

Sarah

Wat een mooi fotoproject is dit! 
Elk stukje dat ik lees geeft zoveel herkenning. Ik ben Sarah, heb twee kinderen en een lieve man.
 
Plannen en controle houden is voor mij heel belangrijk; het huishouden, mijn werk, wat ik eet, afspraken, sporten en mijn financiën en het belangrijkste… mijn rustmomenten. En ik heb duidelijkheid nodig. Op deze manier ervaar ik minder spanning, kan ik beter grenzen stellen en word ik niet overspoeld. Als dat goed staat kan ik hartstikke flexibel zijn.
Ik ben dankbaar dat ik veel hulp krijg van mijn therapeut en dat mijn man mij ondersteunt en zich verdiept in autisme. Hij zal mij niet meer proberen te verrassen met een bos rozen op m'n werk, heel lief bedoeld en 14 jaar later kunnen we best om mijn reactie lachen. 
Sociale dingen vind ik leuk en heb ik nodig, alleen het slurpt energie. Het juist interpreteren van non-verbale communicatie, hoofd- en bijzaken uit elkaar halen en het analyseren van gesprekken achteraf, … Ik lach veel weg, de verwerking achteraf blijft vaak onzichtbaar voor anderen. De pieken en dalen die je ervaart bij de kleinste dingen, zijn lastig uit te leggen.
 
Ik kan overprikkeld raken, maar ook onderprikkeld waar ik erg somber van kan worden. Ik heb mentale en creatieve uitdaging nodig. Gelukkig kan ik heel erg mijn ei kwijt in het leren en lezen van, en luisteren naar de Arabische taal. Ik werk op een basisschool met kinderen met vooral een anderstalige achtergrond. Ik werk hier keihard voor, maar kan ontzettend mijn creativiteit erin kwijt. 
Ik ervaar veel voordelen van ASS, zoals snel associëren en heel enthousiast over iets of iemand zijn. Zo kan ik genieten van mooie kleuren en printjes, het liefst paars, jurkjes uitzoeken, boeken over het Midden-Oosten lezen en Arabische popmuziek. Ook kan ik helemaal opgaan in de ideeën van mijn kinderen of leerlingen.
 
Ik zit nog volop in het proces van mezelf beter begrijpen. Mijn tip voor anderen: gun jezelf de tijd om deze weg te bewandelen, het is voor iedereen een persoonlijk proces. Blijf naar jezelf kijken en probeer je niet te veel aan te trekken van een ander.

Sietske

Ik ben Sietske. Ik ben 25 jaar oud en woon in Groningen samen met mijn hulphond (in opleiding), Lilly. Ik hou van muziek, schrijven en wandelen in de natuur. 

Op 22-jarige leeftijd kreeg ik de diagnose ASS. Ik liep vast in het leven, met name toen ik op mijzelf ging wonen en Fysiotherapie studeerde. Door mijn autisme kan ik moeilijk schakelen en daardoor heb ik moeite met veranderingen. Ik heb last van angsten. Ook is prikkels verwerken een uitdaging. Naast de prikkels van buitenaf, kan ik ook heel diep nadenken en analyseren over een gesprek bijvoorbeeld. Mijn hoofd zit vaak vol. 

Er zitten ook positieve kanten aan mijn ASS, die mijn leven juist fijn maken. Zo kan ik heel erg enthousiast worden van (de soms kleine) dingen en kan ik mij goed verwoorden op schrift. 

Ik ben er trots op dat ik, ondanks de ‘hobbels’ op de weg, verder ben dan ooit. Ik ben ook trots op Lilly, mijn allerbeste maatje op poten. Ik schrijf nu een boek over mijn weg binnen de GGZ en het hebben van een psychosociale hulphond, dat vind ik supergaaf om te doen! Als alles volgens planning loopt is het boek af rond mei 2023.

De tip die ik wil meegeven aan anderen met autisme is: bloei als een bloem, die danst in de regen en spaar je lichtpuntjes in het leven.

Nienke

Ik ben Nienke, 26 jaar en Leraar Nederlands i.o. Ik kom tot rust met mijn twee katten op de bank seriekijkend of boeklezend. Voor meer drukte drink ik met vrienden een speciaalbiertje of ga ik naar een concert. Ook ga ik naar de klimhal en doe ik yoga.

Eerder vond ik alles vermoeiend, verwarrend en zwaar en kon me niet voorstellen dat dat voor iedereen zo was. Bij het zien van de documentaire over autisme bij vrouwen van Vet Gezellig, had ik een aha-erlebnis. Dit was de aanleiding voor mijn diagnosetraject: ik ben autistisch en kreeg als bonus ADD. Sindsdien heb ik veel vooruitgang geboekt. Dat is fijn, maar betekent ook dat ik een kwart eeuw aan vallen en opstaan in 1 jaar heb weten te proppen. 
Eerst kwam het rouwproces en ontdekken dat ik altijd heb gekopieerd. Daarna kwam de kracht vinden om mijn invulling te geven aan mijn identiteit. Ik krijg veel voldoening uit het dingen doen die ik zelf wil. Ik ben bewuster van mijn grenzen. Ik weet dat ik niet neurotypisch ben, dus kan ik stoppen met proberen zo te zijn.

Autisme is geen reden om te denken dat ik iets niet kan, maar ook niet voor een keurslijf. Dat heeft impact op veel levensonderdelen. Zo woonden mijn vriend en ik samen, maar kwamen we erachter dat het beter was weer apart te gaan wonen. Ik kom elke dag tot nieuwe inzichten. Dit is overweldigend, soms hopeloos, maar helpt me verder.
Tijdens mijn diagnosetraject zat ik in het 1e jaar van mijn studie. Ik was onzeker of mijn autismevermoeden de verklaring was voor mijn gevoel altijd anders te zijn, en wat het zou betekenen als ik inderdaad autistisch was. Ik ben verbaasd, maar vooral trots, dat ik die emotionele rollercoaster heb doorstaan en mijn diagnose heb omarmd.

Mijn tip: Zeker als je autisme hebt in een overweldigende neurotypische omgeving, is het belangrijk naar jezelf te luisteren. Verlies jezelf niet in ‘zo doet iedereen het’ en denk niet dat het egoïstisch of raar is. Ik draag op bewolkte dagen een zonnebril, op de zonnigste dagen zit ik binnen. Ik hou geen smalltalk als ik daar geen energie voor heb en vraag in een restaurant of de muziek zachter mag. Het is toch betekenisvoller om jouw behoeftes te volgen, niet die van een ander.

Annelien

Ik ben Annelien, woon in het prachtige Overijssel, waar mijn man en ik onze zoon en dochter opvoeden. Ik grap weleens dat ik autistisch ben en zij ‘helaas normaal’. Zij ontwikkelen zich volgens ‘de richtlijnen’, terwijl ik duidelijk anders was als kind… ik voel mij daarover afwisselend blij of gestresst. Deze gevoelens onderzoek ik, naast wetenschappelijke artikelen over autisme en ouderschap, op mijn Instagram @ann_autimam. Ik schrijf ook blogs en wil een boek publiceren. 

In 2000 kreeg ik de autismediagnose. De medische uitleg gaf me geen positief beeld over mezelf, maar hielp me wel lotgenoten te vinden. Andere autisten snap ik makkelijker en spreek ik graag! Sociaal contact vind ik fijn. Alleen, ‘normale’ mensen hebben zoveel sociale regels of willen afspreken in omgevingen met veel geluid. Omgekeerd snap ik dat vrienden/familie niet altijd begrip hebben wanneer ik overprikkeld raak. Zij vinden een situatie nog fijn, terwijl ik weer naar de rust van mijn eigen huis wil (of mentaal uitcheck). 

Ondanks dat veel niet gaat volgens ‘de standaard’, ben ik trots dat ik doorzet en mijn kwaliteiten ken. De kern van autisme zie ik in de opmaak van mijn hersenen: op sommige gebieden denk ik heel snel (‘autitalent’?) en op andere weer langzaam (emoties verwerken). Elke dag moet ik afwegen wat mijn brein aankan. Zoek ik teveel prikkels op: dan lukken alledaagse taken niet meer. Zoek ik te weinig prikkels op: dan glij ik af naar inactiviteit. Sinds 2006 helpt ambulante begeleiding mij een weekstructuur te behouden. In een moeilijk jaar zie ik de sggz weer. Sinds ik moeder ben is balans vinden moeilijker, maar ik hou van uitdagingen.

Mijn tips: laat je niet tegenhouden als je kinderen wil. Er zullen mensen zijn
(zelfs hulpverleners) die jouw tegenslagen zien en zeggen “door autisme kun je geen moeder worden”. Kom op: je hebt de volwassenheid behaald, dus je bezit genoeg kwaliteiten toch? Je mag zwaktes hebben en overal is een oplossing voor te bedenken. Als jij ze niet weet, dan zijn er mensen om je heen die willen helpen. Het ouderschap rust niet alleen op jouw schouders. Je bent niet alleen <3

Claire

Hoi! Ik ben Claire, ik ben 23 jaar en woon samen met mijn vriend en twee katten in Hilversum. We maken samen een podcast over mentale gezondheid, Stoorzender. Daarnaast werk ik momenteel een paar dagen in de week als barista, en heb ik inmiddels mijn eigen bedrijfje opgericht, een webshop waarin ik mijn illustraties en handgemaakte producten verkoop. 
Sinds een jaar heb ik de diagnose autisme. Ik was al langere tijd in behandeling bij de ggz, maar met weinig echt resultaat. Toen ik wat meer las over maskeren bij autisme, was het alsof ik over mezelf las. Naarmate ik meer en meer over autisme las, ben ik mezelf steeds beter gaan begrijpen, en gaat het steeds beter met me. Ik heb veel last van shutdowns, waarin ik niet meer kan communiceren. Ook raak ik snel overprikkeld. Ik leer nu met een begeleider hiermee om te gaan. 
 
Mijn autisme beperkt me in veel opzichten, maar ik zou niet zonder willen leven. Ik ben erg detailgericht en creatief door mijn autisme. Ook kan ik intens genieten van bezig zijn met mijn creatieve hobby’s. Ik vergeet dan volledig de tijd omdat ik er zo in op ga. 
Mijn tip aan andere autistische mensen is om niet alleen maar naar de vervelende kanten van je autisme te kijken. Vind de hobby of interesse waar je intens gelukkig van wordt. Bij mij is dat creatief bezig zijn. Jij zult vast ook iets hebben waar je ontzettend gelukkig van wordt!

Suzanne

Ik ben Suzanne Rijken (@autiesuus), 17 jaar en ik kom uit Den Bosch. Dit jaar zit ik in mijn examenjaar, volgend jaar hoop ik taalwetenschap te gaan studeren. Mijn hobby's zijn trombone spelen en bezig zijn met mijn speciale interesses (autisme en taalwetenschap).
 
Ik heb eind 2020 de diagnose ASS gekregen. Aanleiding was dat ik niet lekker in m’n vel zat. Na de diagnose voelde ik een stuk opluchting. Ik voelde me namelijk altijd raar en anders. Ook voelde ik me niet begrepen. De diagnose heeft daar deels verandering in kunnen brengen.
Autisme zorgt onder andere ervoor dat ik veel angsten heb, snel overprikkeld raak en moeite heb met veranderingen. Ook heeft mijn autisme positieve kanten; zo ben ik creatief, ga ik altijd 200% overal voor en heb ik een sterk rechtvaardigheidsgevoel. Dit probeer ik te laten zien op mijn Instagramaccount @autiesuus. Hierop zijn verder informatieve posts te zien.
 
Ik ben trots op dat ik de afgelopen jaren mezelf beter ben gaan leren kennen en dat ik als gevolg hiervan steeds beter naar mezelf kan luisteren en daardoor grenzen kan stellen.
Mijn tip voor anderen met autisme is op zoek te gaan naar herkenning en erkenning. Ik heb dit kunnen vinden op Instagram. Vooral mede-auti’s hebben ervoor gezorgd dat ik meer mezelf durf te zijn. 

Laura

Ik ben Laura, 44 jaar. Ik heb 9 jaar geleden mijn diagnoses, autisme en AD(H)D, gekregen.

Ik ben moeder van 1 zoon en cadeaumoeder van 2 bonuskids met ASS en/of AD(H)D. Mijn diagnoses kreeg ik nadat ze niet goed wisten waar mijn zoon op jonge leeftijd tegenaan liep, dus werd ik maar door het testcircuit gehaald. Anders had ik waarschijnlijk nooit geweten dat ik autisme heb. Ik liep er al 35 jaar mee rond zonder het te weten. Het wordt toch vaak nog steeds niet goed herkend bij vrouwen en meisjes, jammer genoeg. Hierom doe ik heel graag mee met het FANN project, om andere vrouwen en meisjes met autisme te empoweren en te laten zien dat er echt zoveel mogelijkheden zijn. Ik heb op mijn 30e bijv. nog SPW3 gedaan en volg nu de MBO4 opleiding tot persoonlijk begeleider en ervaringsdeskundige. Ik heb ook een instagram account gemaakt om anderen een kijkje te geven in mijn leven en autistische brein (@autistic.lautie). Het is fijn om anderen te helpen, met name door te laten zien hoe dingen voor mij werken. Dat maakt het vaak herkenbaar voor de ander, wat enorm helpt in het proces van het verwerken van hun diagnose, door herkenning. Niet de enige zijn met bepaalde dingen waar je tegenaan loopt of moeite mee hebt of juist helemaal niet. 

De impact van mijn diagnose was een verklaring voor mij van mijn mega ‘burnout 2.0’ van 5,5 jaar. Ik heb destijds geen hulp gehad na mijn diagnose (mijn zoon wel direct), dat duurde nog dik 4 jaar. Zelf uitvinden en begrijpen wat JOUW autisme voor je betekent en waarom je soms moeite hebt met dingen is zo belangrijk in dit proces. 

Trots ben ik op mijn zoon (ook autisme en ADHD), hoe hij zich door het leven slaat ondanks dat het voor hem vaak moeilijk is op school, met vriendschap etc. Hij is gewoon echt zichzelf en dat is bewonderenswaardig, vind ik toch wel. 
Mijn tips: kijk wat voor jou en bij jou past, wat jij nodig hebt om jezelf opnieuw te ontdekken en ontplooien. Je kan vaak veel meer dan je zelf denkt en zeker meer dan andere mensen soms zeggen dat je kan. Blijf vooral kijken naar wat allemaal wel kan en focus op die positieve dingen!

Marleen

Mijn naam is Marleen, ik ben 28 en weet ongeveer 1 jaar dat ik autisme heb. In 2019 studeerde ik af aan de Copenhagen Business School, met een Master of Science Advanced Economics & Finance. In 2021 verhuisde ik terug naar Nederland, na 4.5 jaar in Kopenhagen gewoond en gewerkt te hebben. Ik zat niet zo lekker in mijn vel, zacht uitgedrukt, deels versterkt door de covid19 pandemie. Na een aantal maanden ben ik naar de GGZ gestapt met de vraag of ik autisme heb. Dat bleek inderdaad zo, wat betekent dat mijn hersenen informatie en prikkels anders verwerken dan 99% van de bevolking zonder ASS. Ik heb mijn hele leven al extreem veel stress, om de kleinste dingen. Waar anderen totaal geen moeite mee hadden, kon ik me extreem gestrest, gespannen, angstig of onzeker over voelen. Inmiddels weet ik dat dit komt door het hebben van autisme. 

Ik heb 27 jaar gedrag van anderen geanalyseerd en gekopieerd. Mijn hersenen over-analyseren dagelijks en ontspannen of relaxen is lastig. Daardoor ben ik veel sneller moe dan “neurotypische” mensen. Ik heb moeten accepteren dat ik minder kan dan wat ik in eerste instantie zou willen. Als ik geen harde grenzen zet, loop ik mijzelf voorbij uit enthousiasme, leergierigheid, doorzettingsvermogen en wilskracht.   Ik ben trots op de groei t.o.v. 1 jaar geleden. Helaas blijven sociale aangelegenheden, interactie en communicatie met anderen, lastig. Zelfs als ik met vrienden afspreek, vooral in een groep, voel ik mij gespannen. Hoe leuk ook, het kost mij heel veel energie. Waar ik vooral nog moeite mee heb, is het gesprek aangaan over autisme/neurodiversiteit met “neurotypische” mensen. Toch wil ik iedereen meegeven: het is belangrijk dat wel te doen. Daarom doe ik ook mee aan dit fotoproject. 
 In een samenleving die ingericht is op de gemiddelde “neurotypische” mens levert mijn gedrag wel eens conflicten op. Door met z’n allen open over autisme/neurodiversiteit te praten, hoop ik dat we een toegankelijkere maatschappij kunnen creëren. Een maatschappij waarin we allemaal de beste versie van ons zelf kunnen zijn!

Lennie

Hallo, ik ben Lennie. Ik ben 18 jaar en hou van muziek (maken), dieren, creatieve dingen en filmpjes kijken. Ik zit in 5 vwo op regulier onderwijs in Groningen. 
 
De diagnose autisme kreeg ik toen ik elf jaar oud was. Ik vond het eerst helemaal niet fijn, die diagnose. Maar later voelde het beter. Het zorgde voor meer begrip in mijn omgeving en ik snapte zelf ook ineens wat de oorzaak was van bepaalde problemen. 
Door autisme heb ik veel angsten. Dat beperkt mij in mijn bewegingsvrijheid en in mijn sociale contacten. Door die angsten heb ik afgelopen schooljaar een half jaar niet naar school gekund. Ook ben ik snel overprikkeld waardoor ik vaak moe ben. Ik val bijna elke middag wel een keer in slaap.
 
Ik ben trots op elke keer dat ik mijn angst overwin. En ik ben trots op het feit dat ik altijd mezelf ben. Doordat ik mezelf ben, krijg ik weleens opmerkingen dat ik kinderachtig of niet normaal ben. Ik probeer me daar niks van aan te trekken, want ik ben van mening dat er geen leeftijd gebonden zit aan gedrag. En ik vind dat het juist normaal en goed is om jezelf te zijn, daar word je blij van!
Mijn tip voor andere mensen met autisme: denk ook aan je sterke kanten en let niet alleen op de onmogelijkheden. Wees jezelf!

Eva

Ik ben Eva, 28 jaar. Mijn lief en ik krijgen binnenkort ons kindje! Vandaag ben ik model, maar meestal sta ik achter de camera. Mijn hyperfocus is momenteel alle informatie rondom zwangerschap, bevallen en baby’s. Mijn hobby is Feng shui. Het allerbeste is knuffelen met mijn hamster en het gevoel van trappelende babyvoetjes.

Op mijn 14de kreeg ik mijn autismediagnose. Daarvoor werd gedacht dat ik hoog sensitief was. De diagnose hielp mij om mezelf beter te begrijpen. Zoals waarom het mij meer tijd kostte dan mijn klasgenootjes om bepaalde dingen te leren of waarom ik altijd buiten de groep viel. Dat maakte de dingen niet makkelijker of leuker, maar het kwam in elk geval ergens vandaag. Ik was niet gek, dom of lui. Mijn brein had gewoon andere dingen nodig. 

Ik loop nu nog steeds tegen dezelfde muren en heb nog steeds meer tijd nodig om iets te leren. Onlangs heb ik mijn rijbewijs gehaald met maar ‘iets’ meer lessen dan ingeschat (sarcasme). Sociaal contact vind ik ook nog steeds lastig. Gelukkig heb ik heel neurodiverse vrienden met hetzelfde probleem. Zij begrijpen het als ik na 3 weken pas op een berichtje beantwoord. 

Ik ben trots op hoe mijn leven er nu uitziet. Ik kan vrienden een berichtje sturen met een grapje of een probleem. Ik heb goed contact met mijn familie. Ik heb een leuke baan met ritme en leuke collega's. Ik zorg goed voor mezelf. Ik woon in een supercool huis en het belangrijkste: ik ben samen met de beste papa die mijn kindje zich kan wensen!

Mijn tips: Het gaat om de balans. Accepteer dat jij behoeften hebt zoals jij ze hebt. Neem na iets overprikkelends rust. Kom in actie na iets onderprikkelends. Zorg goed voor jezelf. Maak je leven prettig. 

Ik vind het belangrijk om mee te doen met FANN op dit punt in mijn leven, als zwangere autist. Mensen met autisme worden nog steeds geconfronteerd met mensen die hen actief afraden aan ouderschap te beginnen. Ik snap dat niet. Nee, het ouderschap is niet voor iedereen, maar dat geldt ook voor mensen zonder autisme. De keuze hierin ligt bij de persoon zelf. Jij kent jezelf het best dus jij weet het best of jij een kind kan bieden wat het nodig heeft. 

Kaylee

Ik ben Kaylee, 28 jaar oud en ik woon samen met mijn vriend (en mijn konijn Ans). Ik ben afgestudeerd in het jeugdrecht (mijn grote passie) en ik ben dol op bakken en het lezen van boeken (@kayleestboeken)!

Toen ik eind 2018 werd gediagnosticeerd met ASS was ik enerzijds opgelucht omdat veel puzzelstukjes op zijn plek vielen, anderzijds vond ik het heel moeilijk om deze diagnose te accepteren. Nog steeds vind ik het lastig om het woord 'autisme' te gebruiken wanneer ik het over mijzelf heb. Ik gebruik liever de afkorting ASS. Ik heb ook weinig mensen in mijn omgeving verteld over de diagnose, maar het meedoen aan dit project zie ik als een grote stap in het acceptatieproces.

De eerste periode na de diagnose ben ik doorgegaan zoals ik altijd heb gedaan: volledig meedraaien in de maatschappij, waarbij ik absoluut geen rekening hield met mijn grenzen. Na een tijdje begon ik toch te voelen dat ik op deze manier zou terugvallen in een patroon van depressie en uitputting. Ik schakelde dit keer passende (ambulante en psychische) hulp in om mij te helpen bij het vormgeven van mijn leven op een manier die ik kan volhouden. Hoewel ik deze hulpverlening te laat heb ingezet om te voorkomen dat ik mij langdurig moest ziekmelden op werk en dat laatste mij zwaar valt, ben ik momenteel gelukkiger dan ik de afgelopen acht jaar ben geweest!

Inmiddels heb ik geleerd de spanning in mijn lichaam te herkennen en daarop in te spelen en word ik ondersteund in het creëren van een gezonde werk-privébalans. Mijn prikkelgevoeligheid, moeite met (plotselinge) veranderingen, vermoeidheid, neiging mij te verliezen in werk etc. zullen nooit verdwijnen, maar nu heb ik wel de handvatten om hiermee om te gaan. Bewustwording en acceptatie zijn daarin voor mij het allerbelangrijkst. Hoewel de acceptatie nog 'work in progress' is, ben ik trots op de stappen die ik daarin tot nu toe heb gezet.

Mijn tip die ik wil meegeven aan andere vrouwen met ASS: schakel hulp in als je moeite hebt met het vormgeven van je leven op een manier die voor jou vol te houden is!

Marloes

Mijn naam is Marloes en ik ben 31 jaar oud. Ik woon in Soest met mijn twee katten en werk als officemanager.  Sinds 2020 weet ik dat ik autisme heb. Na het lezen van een stukje op internet over vrouwen met autisme vielen voor mij alle puzzelstukjes op z’n plek en ben ik dit verder gaan onderzoeken.  

Naast dat autisme voor mij een hele hoop ongemakken met zich meebrengt, ben ik vooral bezig met de zoektocht naar de positieve kanten ervan. Zo ben ik goed in het schrijven van teksten (en woordgrapjes), maak ik altijd duidelijke afspraken, ben ik enorm creatief en kan je mij uitstekend meenemen als je wilt winnen bij een pubquiz, door alle random feitjes die ik onthoud.  Ondanks dat een opleiding afronden me nooit is gelukt, ben ik qua werk nu wel precies waar ik wil zijn. Door hard te werken en heel vaak onderuit te gaan ben ik er ook gekomen. Dat is dan ook meteen mijn tip voor iedereen: als het niet linksom gaat, probeer eens rechtsom!  

Renske

Ik ben Renske, ik ben 28 jaar.
In 2020 kreeg ik de diagnose autisme. Er vielen heel veel dingen op zijn plaats. 
Door mijn autisme heb ik veel uitdagingen maar het heeft zeker ook sterke kanten! Ik ben trots dat ik, nu ik weet dat ik autisme heb, steeds meer mezelf durf te zijn en me er niet voor schaam. Dat wil ik ook aan anderen meegeven, dat jezelf zijn het belangrijkste is.

Mirte

Mijn naam is Mirte, 39 jaar. Ik woon met mijn kwispelend maatje in Roermond. Ik werk al 15 jaar als grafisch ontwerper en was de afgelopen 3 jaar hoofdredacteur van Tzitzo magazine, een tijdschrift dat ikzelf oprichtte en openheid geeft over mentale gezondheid.

Ik kwam op mijn 13e met een angst- en dwangstoornis in de hulpverlening terecht, ik volgde veel therapieën, werd vaak opgenomen en kreeg veel te maken met onbegrip van hulpverleners. Hierdoor raakte ik het begrip voor mezelf kwijt, liet ik steeds minder van mezelf zien en was vaak depressief.
Ik verzamelde 9 diagnoses om er uiteindelijk pas om m’n 37e achter te komen dat ik autisme heb. Toen ik eindelijk passende behandeling dacht te krijgen, kreeg ik te horen dat ik te complex was en dat er, door mijn lange hulpverlenings-geschiedenis, geen behandeling meer mogelijk was.
Een behoorlijke klap, maar ik besloot het alleen te gaan doen. Doordat ik niet meer met hulpverleners sprak over problemen, ging ik zelf op zoek naar oplossingen. Door veel te lezen van en over vrouwen met autisme vond ik herkenning en de opluchting dat ik niet de enige was. Dat gaf me toestemming om mezelf te zijn en me weer te laten zien.

Nu help ik andere vrouwen met o.a. autisme, hoogbegaafdheid en hoogsensitiviteit om hun creatieve hart te volgen en met hun talent geld te verdienen. Naast mijn werk als grafisch ontwerper help ik hen zichtbaar te worden en hun faalangst, perfectionisme en zelftwijfel te overwinnen. Zodat ze kunnen doen waar ze blij van worden: hun creatieve talent benutten en aan de wereld tonen!
Ik praat met de mensen die ik coach niet over problemen maar oplossingen, want praten over oplossingen creëert meer oplossingen. Ik laat me leiden door mijn eigen overtuiging: groei is niet de vermindering van klachten, maar de ontwikkeling van krachten.

Mijn tips voor vrouwen met autisme: Schaam of verontschuldig je nooit voor wie je bent en wat je nodig hebt. De poster van Loesje boven mijn bureau herinnert mij er dagelijks aan: Wees jezelf, er zijn al zoveel anderen!

Jacintha

Ik ben Jacintha, ik ben 26 jaar en woon op mezelf in Nijmegen. Ik ben gek op fantasy, gamen en dieren, en ga graag met mijn vriend of met vrienden naar fantasy festivals en rock/metal concerten.
Mijn autisme heeft op verschillende vlakken impact op mijn leven. Het voornaamste is dat ik heel gevoelig ben voor prikkels en daardoor snel moe ben. Ook vind ik sommige sociale verwachtingen, vooral in groepen, lastig. Hierdoor heb ik nog geen studie kunnen afronden, maar dat blijft voor mij een doel! 
Wat ik wel positief vind aan mijn autisme is dat ik supereerlijk ben en dat ik mensen echt accepteer zoals ze zijn ook al past dat niet binnen de norm. 
 
Ik ben heel erg trots op hoe ver ik al ben gekomen. Na 12 jaar gepest worden en mijn diagnose die ik pas op mijn 15e kreeg, heb ik de laatste jaren heel hard aan mezelf gewerkt, waardoor ik nu onder andere op mezelf woon, een relatie heb en steeds steviger in mijn schoenen sta. 
De tip die ik aan anderen met autisme mee wil geven is: geef niet op en luister naar je eigen gevoel. Hulpverlening kan soms niet meteen goed voor je zijn. Blijf verder zoeken als iets of iemand niet voor jou werkt. Laat niemand je zeggen dat je niet meer verder kan ontwikkelen in je leven!

Annelotte

Mijn naam is Annelotte, 23 en samenwonend met mijn verloofde in de omgeving van Utrecht. Ik ben creatief en houd van mode, interieur, architectuur, film en series. Ik werk als interieur- en lichtontwerper en heb van mijn interesses mijn werk kunnen maken. Hier kan ik vol passie uren mee doorgaan. Na veel trajecten heb ik eindelijk antwoord op de vraag wat mij anders maakte; Autisme. De diagnose ASS heb ik nog niet lang, wel al veel langer het vermoeden. 

Mijn autisme beïnvloedt mijn dagelijks leven, in mijn denken, handelen en hoe ik taken aanpak. Het heeft veel voordelen maar ook veel nadelen. Details vallen mij snel op, wat fijn is in mijn werk, ik kan heel gefocust ergens mee bezig zijn en denk vaak out-of-the-box. Ik heb een andere kijk op dingen en dat leidt vaak tot creatieve oplossingen.

Ik heb veel last van uitwendige prikkels. Zo heb ik last van licht en geluid en plotse aanrakingen. Maar ook inwendige prikkels vind ik moeilijk. Ik heb vaak niet door dat ik moet drinken of dat ik genoeg heb gegeten.
Een wijziging in de planning kan mijn hele ritme overhoopgooien. Ik vind het moeilijk hiermee om te gaan. Vaak raak ik in paniek. Dit is erg vervelend voor mij maar ook de mensen in mijn omgeving.

Sociaal contact vind ik moeilijk, vaak vind ik het lastig de toon van een gesprek te bepalen en snap ik niet of iemand een grapje maakt of niet. Ik doe mijn best om te maskeren maar dit kost mij veel energie en inspanning. Na een drukke dag of veel sociale afspraken ben ik uitgeteld. Dit uit zich bijna altijd in migraine.

Het krijgen van mijn diagnose heeft mij meer zelfvertrouwen gegeven. Inmiddels heb ik twee goede vriendinnen met autisme. We kunnen het goed met elkaar vinden. Ik ben blij dat ik hen heb leren kennen.
Ik ben nog aan het leren wat voor mij werkt en ben mezelf nog aan het herontdekken maar ik ben trots op de stappen die ik nu al heb genomen.

 
Mijn tips voor anderen: de kleine overwinningen kunnen groot zijn en die mogen gevierd worden, wees trots op jezelf, wees blij met wie je bent. Vraag hulp als dat nodig is, je staat er niet alleen voor.

Alexia

Hoi, mijn naam is Alexia, ik ben 21 en woon samen met mijn vriend en 2 katten. Ik houd ervan om creatief bezig te zijn, zoals het maken en bewerken van foto's. Ook vind ik het leuk om met mijn katjes te knuffelen op de bank of om met mooi weer buiten te wandelen.

Het is nog niet zo lang bekend dat ik autistisch ben. Ik heb altijd wel het gevoel gehad dat ik anders was. Ik dacht en deed anders, maar trok me hier nooit echt wat van aan. Ik ben ik en dat is voldoende. Natuurlijk vroeg ik me wel af waarom. Waarom denk en doe ik niet zoals "de rest"? Daarom ben ik toch een diagnostisch traject ingestapt om antwoord te krijgen.

Autisme is een deel van wie ik ben, deel van mijn kijk op de wereld en deel van hoe ik dingen ervaar. Ik ervaar licht, geluid, geur, smaak en tast best wel intens. Dit heeft nadelen, maar ook veel voordelen. Zo geniet ik erg van de verschillende lagen en instrumenten in muziek, kan ik van een zacht dekentje, knuffel of trui weer helemaal vrolijk worden en brengen sommige lekkere geuren mooie herinneringen naar boven. Maar … diezelfde zintuigelijke prikkels zorgen er bijvoorbeeld ook voor dat ik in een luide, grote groep snel overprikkeld raak door de verschillende gesprekken.

Ik ben trots op de stappen die ik het afgelopen jaar heb gemaakt en nog steeds maak. Mijn diagnose kreeg ik pas in december 2021, dus in een korte tijd heb ik veel van en over mezelf geleerd. Herontdekken wie Alexia nu eigenlijk is, wat mijn grenzen zijn en ontdekken waar ik echt gelukkig van wordt. Gedurende deze "ontdekkingsreis" heb ik 2 hele lieve vriendinnen leren kennen, die ook allebei autistisch zijn. Meiden waar ik mee kan lachen, plezier kan maken en vooral... echt mezelf zijn. 

Mijn tip? Laat anderen niet bepalen wie je moet zijn of wat je wel/niet moet doen/kunnen, wees jezelf en wees trots op wie je bent! Zorg goed voor jezelf en forceer jezelf niet om te voldoen aan de verwachtingen van een ander, het is oké als iets een keertje niet lukt of om dingen op een tempo te doen waar jij je comfortabel bij voelt.

Amarantha

Mijn naam is Amarantha en ik ben sinds mijn 22e gediagnosticeerd met autisme/ PDDNOS. lk werk 32u-40u per week als hulpverlener in een alarmcentrale. lk ben (bijna) getrouwd en heb 2 katten. Mijn hobby’s zijn heel uiteenlopend, van naar feesten gaan tot lezen en over kruiden leren.

Lange tijd heb ik mij niet begrepen gevoeld en mezelf als een kameleon overal geprobeerd aan te passen. Na het ontvangen van mijn diagnose, viel er een hoop op zijn plek.

Een jaar of 7 later heb ik ook de diagnose ADHD gekregen, waardoor ik eindelijk medicatie kon krijgen. Na het krijgen van Methylfenidaat is mijn hoofd ineens stiller geworden. Dit opende een hele nieuwe wereld voor mij. Door de medicatie kan ik mijn hyperfocus enigszins ‘channelen’ en ervoor zorgen dat ik het meest haal uit mijn momenten.

Daarnaast heb ik hardlopen, fitness en crossfit gevonden als mijn uitlaatklep. Hierdoor word ik rustig in mijn hoofd en kan ik weer even door. Sport, structuur, rust en stabiliteit is voor mij het ultieme recept om staande te blijven.

Yvonne

Ik ben Yvonne van Schouwen-Groothuijzen. Ik ben 27 jaar, getrouwd en samenwonend en heb 2 kittens. Ik werk als apothekersassistente bereidingen en mijn hobby’s zijn fotografie en kostuums maken op basis van games/films.

Ik heb de diagnose autisme sinds 2015 en ADHD sinds 2022. Vermoedens hiervan waren al vanaf toen ik een jaar of 8 was, maar helaas is er toen weinig tot geen actie ondernomen. Gelukkig viel alles na deze diagnoses op zijn plek en leer ik er beter mee omgaan. Ook krijg ik medicatie sinds de ADHD-diagnose, waardoor ik rust in mijn hoofd heb gekregen.

De impact van autisme op mij vind ik een lastige vraag om te beantwoorden, puur omdat ik dus sinds kort weet dat het gecombineerd is met ADHD en ik niet goed weet te plaatsen wat waarvandaan komt. Maar mijn communicatie is wel het grootste probleem. Wanneer ik net iemand leer kennen, ga ik heftig maskeren en lijk ik neurotypisch, dat gaat automatisch. Dit leer ik wel beetje bij beetje af. Daarna val ik door de mand, het gaat me extreem veel energie kosten om dat vol te houden, non-verbale signalen uit ik niet of juist verkeerd, ik vang die van de ander ook totaal niet op. Ik heb een hele sterke hyperfocus die spontaan ontstaat en ik ook moeilijk uit kom; dit is soms handig en soms ook totaal niet. Het is wat dat betreft vaak heel zwart wit bij mij: Of ik raak door alles afgeleid of ik ben met geen enkele mogelijkheid af te leiden van waar op dat moment de hyperfocus ligt, wanneer dit zo is kan ik heel moeilijk omschakelen naar iets anders. Ook raak ik erg snel overprikkeld, maar ik zoek prikkels wel vaak op. “Social cues” is iets wat ik erg lastig vind door te hebben en rekening mee te houden, dit heb ik oprecht niet door en kan vaak voor vervelende situaties zorgen. Door die situaties ben ik erg onzeker geworden.

Ondanks dat ben ik wel trots dat ik mijn manieren heb gevonden om situaties dragelijker te maken voor mezelf en anderen en ik veel geleerd heb. En ik blijf elke dag nog leren. Ik raad ook iedereen aan om te zoeken wat voor jou helpt.

Scarlett

Mijn naam is Scarlett, ik ben 44 jaar, getrouwd met Raymond en mama van twee jongens (17 & 13). Ik weet sinds 3 jaar dat ik autistisch ben. Het niet weten heeft mij een moeilijke weg laten belopen. Sinds kort voel ik mij voor het eerst gelukkig. 

Ik heb sinds mijn pubertijd depressies, door voortdurende overbelasting niet wetende dat ik autistisch ben maar wel zo ‘normaal’ mogelijk wou zijn. Ik wou mijn omgeving bewijzen dat ik niet dom of anders ben, terwijl ik zelf wel dat idee had. De voortdurende stress resulteerde ook in 2 kankerdiagnoses voor mijn 40e. Dit overleeft hebbende kwam ik in een zware depressie, met opname. Ik las toen een artikel van Annelies Spek en het boek ’Niet ongevoelig’ van Hennie Struik; voor het eerst herkende ik mezelf volledig. Kort na de diagnose kreeg ik een Gastric bypass en ben mede daardoor en veel sporten, 50 kg afgevallen. Door stress en medicatie was ik te zwaar geworden. Sinds de diagnose heb ik persoonlijke begeleiding: 2 Boba levensloopcoaches die mij begeleiden bij alles wat ik moeilijk vind. Dit is het beste wat ik had kunnen krijgen. Eindelijk ervaar ik rust in mijn leven.

Ik ben trots op mezelf. Onlangs nam ik een tatoeage van een wolf, lotusbloem en volle maan. De wolf symboliseert mijn vechtkracht en gevonden levenslust. Ik kan nu genieten van kleine dingen zoals een wandeling met de hond, zelfgemaakte soep, creatief zijn in de garage, schilderen of iets bakken.

Ik ben trots op mijn man. Raymond is in mij én ons blijven geloven. We hebben diepe dalen doorgemaakt maar nooit opgegeven. We hebben twee prachtige zonen waar we ontzettend trots op zijn.

Mijn tip voor mensen met autisme: Ga op zoek naar de juiste gespecialiseerde hulpverlening, zoals een levenscoach via WMO. Ga samen op zoek naar jezelf en wat voor jou goed voelt. Laat los wat je denkt dat zou ‘moeten’ en doe wat jou gelukkig maakt. Wees open naar je omgeving en zeg wat je nodig hebt. Wees lief en vergevend voor jezelf vooral over de periode dat je niet beter wist! Het leven kan ondanks dat het er zwart en donker uitziet weer mooi worden. Dat is en blijft hard werken, altijd!

Denise

Mijn naam is Denise en ik ben 25 jaar. Ik ben een Nederlandse die in een Belgische grensgemeente woont. In beide landen ben ik actief. Het beste van twee werelden, noem ik het altijd maar. Ik werk als activiteitenbegeleider met mensen met een beperking en als zwemjuf waar ik extra aandacht heb voor kinderen die wat meer ondersteuning kunnen gebruiken. In mijn vrije tijd vind ik het leuk om te schrijven en te zwemmen, volg ik lessen woordkunst-drama en houd ik mezelf graag bezig met de Franse taal waar ik een grote liefde voor heb. Ook geniet ik van boeken lezen en tijd doorbrengen met mijn hondje en in de natuur.
 
Voor mij is autisme vooral een brein dat altijd overuren draait: razende, overheersende gedachten die voortdurend de stilte doorbreken. Elk moment ben ik bezig met informatieverwerking: context inschatten, indelen, overanalyseren, corrigeren en controleren. Daarnaast ervaar ik gevoelens heel intens. Wat ik hieraan als positief ervaar is dat ik genieten niet alleen met mijn hart doe, maar met mijn hele lichaam.
Het meest trots ben ik op mijn doorzettingsvermogen en creativiteit. Als ik ergens voor ga, ga ik er vol passie voor. Ik zit momenteel in een intensief operatie- en revalidatietraject en leerde na mijn peutertijd nog twee keer opnieuw lopen. Vanwege mijn autisme lopen dingen vaak anders dan gebruikelijk, zo ook mijn revalidatieproces. Ik durf er steeds voor te kiezen om dingen anders en dus op mijn eigen manier te doen. En daar ben ik trots op!
 
Wat ik graag aan andere mensen met autisme wil meegeven is dat je inclusie soms moet durven opeisen door je behoeften uit te spreken. Stel jezelf kwetsbaar op en vertel anderen wat je nodig hebt en hoe ze jou kunnen helpen. Inclusie is namelijk een recht, geen privilege. Iedereen hoort erbij en onze unieke manier van denken is als een ander soort bloem. Samen maken we van deze wereld een prachtige tuin!
 
 

Iris

Hoi! Mijn naam is Iris Barten, ik ben 26 jaar en woon voor mijn studie in Wageningen. 
Momenteel zit ik in de eindfase van mijn masterstudies aan Wageningen University & Research en schrijf ik mijn scriptie in de richting van gezondheid en maatschappij. Verder hou ik ervan om te sporten, viool te spelen en af te spreken met vrienden.
Tegenwoordig zit ik lekker in mijn vel. Ik haal veel plezier en voldoening uit mijn studies en het wonen met huisgenoten bevalt me goed. Dit is niet altijd zo geweest, ik heb mijn diagnose autisme gekregen toen ik op 20-jarige leeftijd depressief was en vastliep in mijn bachelor studie.

Mijn autisme maakt dat ik behoefte heb aan duidelijkheid en structuur. Dit uit zich in goed kunnen plannen, maar ook in precies werken en oog hebben voor detail. Verder neem ik veel informatie letterlijk en is sarcasme dan ook mijn minst favoriete vorm van humor. Anderen zullen mij omschrijven als open, eerlijk en direct. Dat klopt ook, gezien ik het fijn vind om veel met mensen te delen en ik er niet van hou wanneer mensen andere intenties hebben dan wat ze in eerste instantie laten blijken. Mensen die mij minder goed kennen zullen me omschrijven als serieus, gezien ik gereserveerd over kan komen wanneer ik mij niet helemaal comfortabel voel. Wanneer ik me op mijn gemak voel, ben ik vrolijk en spontaan.Waar ik trots op ben is dat ik ondanks mijn late diagnose er de tijd voor heb genomen om mezelf beter te leren kennen met behulp van therapie. Daardoor heb ik veel geleerd en mede daardoor heb ik me kunnen ontwikkelen tot de persoon die ik nu ben. 

Mijn tip voor mensen met autisme: Ik zou eigenlijk bij iedereen willen benadrukken dat het van belang is om te (leren) luisteren naar jezelf. Weet bijvoorbeeld wat je leuk vindt en energie geeft, maar ook wat je energie kost zodat je hierin bewuste afwegingen kan maken. Er is geen goed of fout en vergelijk jezelf vooral niet met anderen, zolang jij tevreden bent en kan handelen naar wat voor jou prettig is, is het prima.

Petra

Je bent zo sportief, je bent creatief, je bent sociaal, je bent spontaan, je bent een goede moeder, je doet zoveel en ga zo maar door.

 Maar ook achter deze vrouw gaat het 'autisme' geheim schuil. Waarom geheim, zal je je afvragen? Omdat het alleen binnen onze vier muren echt tot uiting komt.

De meltdowns, de rigide (denk)patronen, de niet-sociale persoon, het vaste ritme en de structuren, de huilbuien, de extreme vermoeidheid, de negatieve gedachten, de lichamelijke klachten en dat is er nog maar een klein stukje van.

Buiten onze 4 muren ben ik de vrouw beschreven in de eerste paragraaf en dat heeft me ver gebracht. Maar dat is doodvermoeiend!

Maar wat ben ik nog steeds in de war na mijn diagnose van iets minder dan een jaar geleden. Wie ben ik nu? Ook zo'n vraag die je heel vaak hoort onder mensen met ASS. Elke dag worstel ik hiermee inclusief het acceptatieproces.

Hadden de therapeuten gelijk? Hebben ze wel goed onderzocht? Heb ik de boel niet voor de gek gehouden omdat ik al zo veel van tevoren wist? Is het in deze tijd geen 'hype'? Maar toch is dit de enige diagnose waar ik me 'thuis' voel na vele misdiagnoses.

Mijn naam is Petra en ik ben 37 jaar oud, ben getrouwd en heb 2 kinderen en dit is mijn coming out!

Mijn tip: Dus voor iedereen die nog in hetzelfde stadium zit als ik... 

Het is OKÉ om niet altijd perfect te zijn! 

Kleine side note: voor mij nog een lange leerweg, maar waar een wil is ... 

Madelief

Ik ben Madelief, 19 jaar oud en ik kom uit Schiedam. In het dagelijks leven ben ik een bezige bij, ik studeer biologie en medisch laboratorium onderzoek en ben bezig met het opzetten van mijn eigen creatieve bedrijfje (@madeby.liev). Autisme beïnvloed mijn leven op allerlei vlakken. Ik merk dat ik eigenlijk heel anders werk dan anderen en blijf daarin dingen ontdekken! Zo ben ik snel overprikkeld en moe, ga ik snel over mijn grenzen en vind ik sociale situaties lastig. Maar ook haal ik hoge cijfers op school en ben ik hartstikke creatief. 

Ik heb veel nadelen van het autisme, maar ook voordelen. Autisme is nou eenmaal een stukje van mij! Ik ben heel trots op hoeveel ik tot nu toe al geleerd heb over mezelf. Ik ben een enorme doorzetter en geloof er echt in dat ik alles kan bereiken wat ik wil. Ik zal nooit opgeven. Maar ook leer ik steeds meer naar mezelf luisteren, wat wil ik? Wat is goed voor mij? Zodat ik niet over mijn grenzen ga. Daarin een balans vinden lukt steeds beter. Daar ben ik enorm trots op!  Mijn tip voor anderen met autisme: 
Praat vooral met anderen! Praten helpt echt. En omring jezelf met mensen waarbij je je fijn en geliefd voelt. Wees niet bang om aan te geven wat jij nodig hebt, dat maakt je alleen maar sterk!  

Mayke

Mijn naam is Mayke Bloem en ik ben 22 jaar. Sinds 2017 heb ik de diagnose autisme, sociale angststoornis en depressie. Ik ben hierdoor ook vroegtijdig van school gegaan. Ik worstelde erg met mezelf dus besloot ik mijn problemen op te schrijven en ben ik een blog begonnen. Deze blogs zijn te lezen op www.mijnlevenmetautisme.nl. Dit was zo’n succes dat een uitgever mij benaderde om een boek te gaan maken van deze blogs, samen met verhalen en ervaringen van mensen om mij heen. En dat boek is er inmiddels, het heet ‘Mijn leven met autisme’ en is ook te bestellen via mijn website. 
 
De impact op mijn leven met autisme is vooral het nadeel dat ik niet durf te bellen en niet alleen de straat op durf. Waardoor ik niks alleen durf en mijn vriend/moeder overal bij moeten zijn. 
 
Verder ben ik natuurlijk erg trots op mijn boek. Sinds ik een relatie met mijn vriend heb, heb ik grote stappen gemaakt in mijn leven. Ik heb meer angsten overwonnen en heb mijn depressie beter in de hand. 
 
Mijn tip aan iedereen is: wees jezelf en wees open over je problemen. Als je iets niet durft of eng vindt, maak dit dan bespreekbaar zodat anderen het weten. Zo kunnen ze je makkelijker helpen!

kim

Ik ben Kim, 40 jaar, veteraan en momenteel werkzaam in de logistieke sector. In mijn vrije tijd ga ik graag sporten (kickboksen), wandelen, lees ik graag een boek, heb knuffelsessies met mijn twee sphynxen en trek ik er graag op uit met mijn man en of vriendinnen. 

Ik heb pas heel laat mijn diagnose gehad (op 38e). Toen ik terugkwam van mijn uitzending naar Afghanistan stuurde mijn moeder me naar een arts, want ik was depressief. Sindsdien had ik steeds meer en meer van zulke periodes, werd ik emotioneler, liep ik vast en was ik dood-en-doodop. Uiteindelijk kreeg ik de diagnose en kort erna melde ik me ziek, want ik had een burn-out. Ik vond het leven echt niet leuk, erg zwaar en voelde me ontzettend somber.  
Ik ben trots op mijzelf dat ik altijd ergens een lichtpuntje in zag om te knokken of om hulp durfde te vragen om niet toe te geven aan die sombere gedachten. Dat ik altijd bleef vertrouwen dat het ooit goed gaat komen. Ook ben ik trots op mijn ouders, zus, mijn man en vrienden dat zij er altijd voor mij zijn geweest. Ik heb lang moeten zoeken naar de juiste begeleiding maar nu ik die heb, gaat er letterlijk een wereld voor me open. 

Mijn tip is dan ook om de moed niet op te geven, blijf open en zoek iemand die je kan helpen om de beste versie van jezelf te ontdekken. Iedereen is uniek be-YOU-tiful.

Willemijn

Ik ben Willemijn, 26 jaar. Ik houd van tekenen en schilderen en van dieren. Ik ben creatief, gevoelig en bedachtzaam. 

Autisme hebben en volwassen worden, vind ik een lastige combinatie. Ik heb bijna mijn studie bouwkunde afgerond, maar kan mij nog geen voorstelling maken van mijzelf als professional. De verantwoordelijkheden, de werkdruk en de omgang met collega’s maken me bang. Ik voel mij een kind tussen de ‘grote mensen’. Het afronden van mijn studie betekent het begin van iets nieuws. Die overgang vind ik momenteel heel erg moeilijk. Als ik hierbij stilsta, lijkt de wereld, samen met mij, in stukken te breken. Eigenlijk houd ik daarom het liefst alles hetzelfde. Vertrouwd en veilig. Maar dat kan nu eenmaal niet.
Sinds een paar maanden woon ik in Kliniek Autisme in Heiloo. Hier hoop ik langzaamaan meer zelfvertrouwen te ontwikkelen, weerbaarder te worden. Te ontdekken hoe ik mijn leven op een voor mij fijne manier kan vormgeven. 

Contact maken met andere mensen vind ik niet altijd makkelijk. Als iemand een communicatiestijl heeft die afwijkt van die van mij, kan ik erg blokkeren. Gesprekken bereid ik vaak voor in mijn hoofd. Ik bedenk antwoorden op mogelijke vragen en ‘herschrijf’ die antwoorden weer. Ook na afloop van gesprekken heb ik een hoop denkwerk te verrichten. Heb ik wel ‘het juiste’ gezegd?!

Ik ben er trots op dat het mij ook op moeilijke dagen lukt om op te staan en om iets uit mijn dag te halen, ook al is dat maar zoiets kleins als even de warme zon op mijn gezicht voelen op een koude winterdag.

Aan andere mensen met autisme wil ik meegeven: Het is niet erg als je langer dan anderen de tijd nodig hebt om aan een verandering te wennen. Gun jezelf daar die tijd voor.

Dèbra

Ik ben Dèbra, 36 jaar en woonachtig in Burgh-Haamstede. 

Op mijn 34ste kreeg ik de diagnose ASS. Ik heb altijd het gevoel gehad anders te zijn en met de diagnose kwam ik erachter dat dat dus ook zo was. Alleen kreeg in mijn diagnose omdat ik in die tijd in een burnout zat. 5 dagen in de week werken in een hoge functie bleek voor mij veel te hoog met mijn autisme. Inmiddels heb ik fijne begeleiding bij een autismecoach en gaat het steeds iets beter. 
Ik ben erg onzeker over mijn uiterlijk en wil graag meedoen aan dit FANN foto project om trotser op mezelf te zijn. Dat ik dan kan terugkijken op de foto's en kan denken “Kijk eens hoe knap!” Waar ik trots op ben, is dat ik inmiddels weer werk en dat ik ben opgestaan na mijn burn-out.

Ik zou anderen met autisme willen meegeven om op zoek te gaan naar goede begeleiding, iemand waar je je veilig bij voelt en die je tips meegeeft. Het is het echt waard.

Sus

Mijn naam is Sus van Boxel (@autismeverhalen). Ik ben 16 jaar. Sinds mijn 7e weet ik dat ik autisme heb (toen nog Asperger). Sinds 2018 is dit autisme. Ik werk op dit moment in een restaurant en zit in de vierde klas van de HAVO op speciaal onderwijs.

Autisme heeft een hele grote invloed op mijn leven, ik kan bijvoorbeeld niet altijd met een familieactiviteit mee als ik dat wel zou willen. Daarnaast lukt het me door alle prikkels en stress niet om naar school te gaan. 

Ik ben er elke keer trots op als ik op mijn werk ben en daarna weer thuiskom. Ik zie elke keer op tegen de prikkels en tegen alles wat er van me verwacht wordt. Ondanks dat ik heel goed 'een masker' op kan zetten, lijkt het wel alsof het op mijn werk meer energie kost dan anders.

Mijn tip voor mensen met autisme: Ik heb deze tip ooit zelf gekregen en het is ook meteen (voor mij) de moeilijkste tip: volg je hart. Als jij denkt dat iets niet lukt om welke reden dan ook, volg en vertrouw dan op je gevoel en doe het niet. Ga niet mee met de menigte, omdat je denkt dat het zo hoort of omdat ze het van je verwachten. 

Virginie

Ik ben Virginie, 53 jaar. Een zondagskind, want geboren op zondag en alles leek zo makkelijk te gaan. Ik was een vrolijk kind, ging graag naar school, had veel vrienden en was altijd op de tennisbaan. Ik was een nakomer. Het was rustig thuis, wellicht dat er daarom geen tekenen van autisme te zien waren. Toen ik ging studeren ging het meteen moeilijker. Met wilskracht, hard werken en doorzettingsvermogen studeerde ik af. Ik volgde niet het geijkte carrièrepad, bedacht allerlei loopholes, omdat ik instinctief aanvoelde dat ik het anders niet zou redden. 

Op mijn 28e kreeg ik een burn-out. Veel professionals hebben hun tanden op mij stukgebeten. De vermoeidheid werd gekoppeld aan Pfeiffer en Lyme. Vanaf 2018 kwam ik in een rollercoaster. Door meerdere verlieservaringen snel na elkaar stond mijn wereld op zijn kop. Mijn houvast was mijn opleiding tot yogadocent. Ik leerde er mezelf beter door kennen en kwam de juiste mensen tegen. 

Eind 2021 kreeg ik de diagnose autisme. Dit was een grote opluchting, maar gaf eerst ook rouw. Mijn worsteling en vooral opmerkingen die me hadden geraakt trokken als een film aan me voorbij. Ik had topsport bedreven en het was knap dat ik dat zo lang had volgehouden. 

Eindelijk is het zoeken voorbij en is er rust en verzoening. Ik voel me thuis bij deze diagnose. Ik weet nu dat ik niks meer hoef te fixen, dit is wie ik ben. Ik kan de druk nu van me afschudden. Ik verschuil me niet meer voor mijn overprikkeling. Ik ben mijn leven overzichtelijker aan het inrichten, o.a. door te ontspullen. 

Mijn tips voor anderen: (1) Zorg dat je een paar basisingrediënten in huis hebt waarmee je snel een voedzame maaltijd kunt maken. (2) Voor mij zijn yoga, ademtechnieken en meditatie helpend. (3) Ik wens iedereen een of meerdere personen toe die er onvoorwaardelijk voor je zijn als je het nodig hebt.

Dit gedicht van Marianne Pepels beschrijft mijn gevoel goed:

ik ben ik

en dat heeft zo zijn reden

ik ben zo geboren, zo gemaakt

zou met niemand willen ruilen

want ik ben best tevreden

dus blijf ik wie ik ben

dat heb ik zojuist besloten

zou met niemand willen ruilen

want mijn vel past als gegoten

Zoë

Ik ben Zoë, 21 jaar en ik weet sinds dat ik 16 ben dat ik autisme heb. Ik schrijf graag en ben dan ook een blog (@insandauts) begonnen waar ik veel informatieve artikelen plaats. 
Autisme heeft een veel grotere impact op mijn leven dan ik had verwacht. Nadat ik in 2020 ben ingestort hierdoor, ben ik langzaam aan het opkrabbelen en kan ik zeggen dat ik mede dankzij mijn blog enorm gegroeid ben! 

Ik ben trots op hoe ver ik gekomen ben. Ik ben veel opener, heb veel meer zelfvertrouwen en doe dingen die ik nooit had gedacht dat ik zou kunnen. 
Als ik een tip had ... zou ik zeggen blijf dicht bij jezelf. Normaal bestaat niet en dat betekent dat niet normaal zijn juist heel normaal is. 

Esther

Ik ben Esther, ik ben bijna 17 jaar en ik houd heel erg veel van dieren. Mijn hobby's zijn met dieren bezig zijn en tekenen. Ik ga de opleiding paraveterinair (dierenartsassistent) starten in 2022. Ik heb op mijn 15e de diagnose autisme gekregen. 

Door mijn autisme kan ik slecht tegen prikkels. Daarom ben ik vaak overprikkeld. Ik kan ook niet tegen veranderingen en mijn verwerkingssnelheid is heel traag. Ook vind ik het moeilijk om contact te maken. Dus mensen aankijken etc. en sociale activiteiten kosten mij erg veel energie. Om alles wat makkelijker te maken, heb ik wat hulpmiddelen, zoals gehoorbescherming om geluiden te dempen, een tangle, een verzwaringsdeken en een wiebelkussen.

Ik ben trots op mijn vooruitgang die ik in de laatste paar jaar heb geboekt. Als ik zie waar ik vandaan kom, mag ik daar trots op zijn. 

Ik wil graag aan mensen met autisme meegeven dat je niet onzeker hoeft te zijn over je autisme omdat het heel veel positieve dingen met zich meebrengt. 

Janyke

Ik ben Janyke, 26 jaar. Ik woon op de prachtige Zuid-Veluwe waar ik graag met mijn mountainbike door het bos cross. Ik word gelukkig van gekleurde sneakers, koffie, woordgrappen, een goed gesprek met vrienden, brownies, blije honden, surfen, snowboarden, muziek, boeken en Lord of the Rings/een Disneyfilm kijken. Ik werk als datamanager in het UMC Utrecht en ben christen, met vallen en opstaan ;-)

Ik kreeg recent de diagnose autisme, in mei 2021. Ik ben nog aan het uitzoeken hoe autisme bij mij precies werkt. Één van de belangrijkste dingen is dat er in mijn hoofd vaak een hele kast vol met laatjes openstaat. Elk laatje staat voor een taak of iets waar ik mee bezig ben, en alles roept even hard om aandacht. Dit zorgt ervoor dat ik situaties snel niet meer overzie en mentaal overprikkeld raak. Ook sociaal contact kost mij veel energie; mijn hoofd draait soms overuren, ook gewone gesprekken. Ik hou niet van koetjes en kalfjes gesprekken: ik duik liever gelijk de diepte in dan kletspraatjes te moeten onderhouden. Veel interessanter toch? ;-) Tenslotte zijn sommige externe prikkels snel te veel, zoals oogcontact, drukte in de supermarkt, of voedsel dat een gekke textuur heeft. 

Autisme speelt zich bij mij vooral vanbinnen af. Heel normale dingen die net even harder binnenkomen, meer energie kosten, meer achtbanen in mijn hoofd veroorzaken. Daarom vind ik het belangrijk om het beeld van autisme te verbreden. Ook als je het niet aan iemand kan aflezen, kan diegene autistisch zijn!

Ik ben trots dat ik helemaal op kan gaan in een hobby en er daardoor ook goed in word. Zo ga ik elke zomer golfsurfen; ik ben dan bijna niet uit het water te slaan! De aanrollende golven, het gevoel van het water om je heen, ik beleef dat allemaal best intens. Dat vind ik ook één van de mooie kanten van autisme: helemaal kunnen opgaan in waar je mee bezig bent.

Mijn tip voor mensen met autisme: Wees niet bang voor een beetje zelfspot. Af en toe is dat het beste wapen tegen negatieve gedachtes! Zo is volgens de vriend van mijn zusje mijn beste uitspraak ooit: "Neem het niet zo letterlijk... zegt de autist".  

Jonina

Ik ben Jonina en ik ben docent Nederlands op een mbo-school in Rotterdam. Ik woon samen met mijn vriend, zijn zoontje (de helft van de week) en mijn hond Loes. Ik lees erg veel en ben graag in het bos. 
Autisme is schijnbaar verweven met alles in mijn leven. Hoe dat precies zit, weet ik nog niet; de diagnose is nog vers. Het verwart me dat ik ineens een diagnose heb die zo passend aanvoelt. Ik begrijp niet dat ik dit niet eerder door heb gehad, aangezien ik als docent jarenlang leercoach ben geweest voor leerlingen met onder andere ASS. 

In het onderwijs is praten over autisme doorspekt met vooroordelen. Helaas is er nog weinig kennis en dat uit zich in uitspraken die me de afgelopen tijd erg raken. Sinds de diagnose lijkt het alsof ik nóg gevoeliger ben dan ik al was. Met die gevoeligheid ben ik toch wel erg blij. Ik zie, voel, hoor en ervaar dingen veel intenser dan anderen. Dat breekt me regelmatig op, maar het geeft me ook een soort superkracht. Nu ik weet dat dat hoort bij autisme, weet ik ook dat anderen dat niet hebben. Ik dacht namelijk dat iedereen alles zo beleeft zoals ik dat doe. 
Daarnaast ben ik er ook blij mee dat ik best wel gestructureerd werk, ook al lijkt het soms of ik juist chaotisch ben. Dat ben ik niet, maar soms vind ik het lastig om te handelen. Ik heb echt een zetje nodig als ik het geheel nog niet heb uitgedacht. 

Ik heb nog geen tip voor mensen met autisme. Ik ben nog zo’n groentje als het gaat om deze diagnose. Vraag het me over een paar maanden nog maar eens; wellicht heb ik dan wel volop tips. 

Nieke

Mijn naam is Nieke Pluimers.
Ik ben 29 jaar oud en op dit moment doe ik begeleid wonen in Almelo.
Op mijn 17e is bij mij autisme geconstateerd.
Ik heb moeite met het reguleren van gedachtes en emoties.
Sinds mijn kindertijd werd ik veel gepest omdat ik huilde om onduidelijke redenen. In mijn basisschooltijd kon ik moeilijk aansluiting vinden bij mijn leeftijdsgenoten.
Ik speelde liever met jongens of meisjes die jonger zijn.
Ook had ik veel moeite met leren.
Door te veel opstapelingen en prikkels kreeg ik last van woede-buien en reageerde ik op de mensen af waar ik heel veel om geef.
Na tijd heb ik spijt en een enorm schuldgevoel.
Ik zat vaak niet lekker in m’n vel en een negatief zelfbeeld.
Mijn verdriet heb ik omgezet in woede omdat ik huilen zwak vond, daardoor hield ik iedereen op afstand maar zelf zag ik dit niet in.
Ik piekerde veel en zag altijd te veel beren op de weg die er niet zijn.
Ook houd ik van structuur en duidelijkheid en heb ik moeite met onverwachtse situaties.
De lat legde ik erg hoog voor mezelf en ik vergeleek mezelf vaak met vriendinnen.
Soms heb ik last van prikkels als ik te veel activiteiten doe op 1 dag.
Ik moet altijd goed mijn balans zien te vinden tussen in en ontspanning.
Rust momenten zijn voor mij erg belangrijk.
Ik kan goed contact maken met anderen maar onderhouden vind ik soms lastig. Ook was ik goed in maskeren en deed ik me altijd mooier voor.
Ik had al die tijd op de tenen gelopen.
 
Ik heb ontzettend veel meegemaakt in mijn verleden en ik heb verschillende trajecten gevolgd zoals: Aveleijn Nijverdal, Leo Kannerhuis, creatieve therapie , natuurgeneeskundige en nu heb ik goede hulp bij Aveleijn Beeckesteyn.(trainingshuis voor mensen met een beperking)
Ik ben uiteindelijk hulp gaan accepteren want rond mijn puberteit wou ik dat niet en wou er niks over weten.(ontkenningsfase)
Nu ik heel wat jaren verder ben, heb ik hele mooie stappen gemaakt in mijn ontwikkeling.
Ik ben een sociaal en spontane meid, Ik ben goed in balans, mijn woede-buien zijn naar de achtergrond gegaan, ben positiever ingesteld, ik heb een goede basis en ik ben dankbaar voor de dingen die op mijn pad zijn gekomen.
Ik geniet van de mooie dingen die er zijn!
Hier ben ik super trots op! Want dit heb ik uiteindelijk zelf gedaan.
Natuurlijk wel met hulp maar dat is niet erg.
Het is juist goed als je om hulp vraagt!
Mijn doel is om later als ervaringsdeskundige aan de slag te gaan om andere jongeren/volwassenen te helpen in deze maatschappij.
Ook geef ik presentaties over autisme, zodat ik mensen kan helpen en inspireren.
 
Als tip wil ik meegeven dat je super trots mag zijn met wat je allemaal bereikt in je leven.
Het is oké als je een dipje hebt en je mag je zeker even rot voelen.
Blijf er alleen niet te lang in hangen.
Wees jezelf en blijf bij jezelf en luister naar je gevoel wat die te zeggen heeft.
Ieder heeft zijn of haar mooie kwaliteiten en maak daar zeker gebruik van!
Volg je passies die je leuk vind en ga je dromen achterna met wat je wil bereiken.
Doe dit op je eigen tempo, niveau en met kleine stapjes.
De richting is belangrijker dan de snelheid.
Pak je rust momenten en zoek naar fijne afleiding die jou goed helpen. 
 

Michelle

Ik ben Michelle, 29 jaar, geboren in Nijmegen. Ik heb autisme en woon begeleid bij 's Heeren Loo.

Autisme heeft een dagelijkse impact. Ik ben erg prikkelgevoelig, snel overprikkeld, denk zwart-wit en vind veranderingen moeilijk. Als het nodig is, maak ik gebruik van een planning, maar soms ook niet want ik wil flexibel blijven. 
 Door PTSS in combinatie met autisme, ben ik in een depressie beland. Maar ook omdat ik graag wil meedoen in de maatschappij en mijn grenzen steeds voorbijloop. Gelukkig gaat het steeds beter en leer ik, samen met de begeleiding, te bepalen wat ik kan, wat te veel wordt en wanneer rust moet houden. 

Ik ben vrijwilliger bij de Nederlandse Vereniging Autisme geworden. Ik ondersteun de NVA in veel dingen en bloei daar helemaal van op. Stukje bij beetje overwin ik de depressie, ook door veel te bewegen, fietsen, wandelen, zwemmen, leuke dingen blijven doen en vaak rust nemen. Doordat ik het zover heb weten te schoppen, krijg ik weer zingeving. Dat gevoel gun ik iedereen, want het is zo fijn dat je met wat je kan anderen kan helpen! 
Ik ben trots dat ik ICT heb gestudeerd, op mijn vrijwilligerswerk voor de NVA, dat ik ervaringsdeskundige word bij 's Heeren Loo… en dat ik het zover heb geschopt. Ik ben ook trots op mijn autisme, want dat maakt me uniek. Er zitten nadelen aan autisme, maar ik geniet ook van de voordelen, zoals een goed geheugen, goed tekenen en puzzelen. En dat ik 17 Ultimaker 3D-printers heb gebouwd, leerlingen lesgaf hoe dit te bouwen en door mijn kritisch kijken en lezen hen kon aangeven hoe de handleiding kloppend te maken.

Mijn tips aan mensen met autisme: (1) Denk vooral aan jezelf. Hou rekening met je autisme en neem op tijd rust, want een depressie of autistische burn-out voorkomen is echt een opgave. Het er weer uitkomen duurt langer... (2) Zie je autisme als kracht, niet als iets negatiefs. (3) Lotgenoten contact is fijn, want je hoeft dan niet alles uit te leggen. (4) Zorg voor een sociaal netwerk, onderhoudt dit … en echte vrienden snappen als het eens niet lukt omdat je in zak en as zit. (5) Wees vooral lief voor jezelf!

Bep

Ik ben een bezielde pionier. Zo heb ik o.a. een vrouwen- en een spiritueel centrum ‘gesticht’. Op mijn 55ste werd ik gediagnosticeerd met het syndroom van Asperger. Daarna begon ik aan het schrijven van mijn autobiografische romantrilogie De Poort, de Paljas en het Meisje. Op de cover van deel 2 staat: haar artistieke veelzijdigheid en intens(iev)e mensenliefde bezorgden haar spontaan titels als Nachtburgemeester, Kroegmoeder en Icoon van het Literair Café. Naast de SPW-opleiding ben ik geschoold in esoterie, astrologie en aurahealing.

In het Voorwoord van deel 1 schreef mijn therapeute en ‘coauteur’ Els Blijd-Hoogewys: “Ook Bep Schilder wist het na de diagnose even niet meer. Ze had in het verleden kinderen met een autismespectrumstoornis begeleid … en nu bleek ze het zelf te hebben? Waarom had ze dit nooit bij zichzelf gezien? Wie was ze eigenlijk? Haar identiteit lag aan scherven. Ze worstelde hier erg mee. Langzaamaan heeft ze haar identiteit opnieuw vormgegeven, opgebouwd uit die oude scherven. Het werd een prachtig, kleurrijk en warm mozaïek.”

Ik ben trots op bovenstaande ‘schouderklop’. En op het overleven van vele donkere ‘zielennachten’. En op het resultaat van mijn inspanningen om ‘de wereld een beetje beter te kleuren’ o.a. door het geven van lezingen over diverse aspecten van autisme en over ‘De Nieuwe tijd’.

Mijn tip aan mensen met autisme is: Rescue Bachremedies en/of oxytocine met etherische oliën (zie mijn website) om je op je gemak te stellen. En mediteren.

Voor meer info, artikelen in de pers en te boeken lezingen, zie: bepschilder.nl

Nina

Ik ben Nina, 22 jaar oud. Ik woon thuis bij mijn ouders, met onze 2 honden en 1 kat. Ik weet sinds 3 jaar dat ik ASS heb. Ik werk 20 uur per week op een begraafplaats, waar ik groenonderhoud doe. Mijn hobby’s zijn: tv kijken, muziek luisteren, sporten, winkelen en fotografie. 
 
Van alle autismepunten heb ik het meest last van veranderingen en overprikkeling natuurlijk. Ik heb minder energie in vergelijking tot iemand zonder autisme waardoor ik niet alles kan doen wat ik zou willen. Daarnaast heb ik ook een ADHD-diagnose en de combinatie met autisme botst nog wel eens. 
 
Ik heb in 2015 een burn-out gekregen. Waarna ik in 2018 een autismediagnose en de juiste hulp heb gekregen. Ik ben trots op hoe ver ik al ben opgekrabbeld. 
 Mijn tip voor mensen met autisme is iets wat ik zelf ook nog moet leren inzien: Je bent niet anders, je hoofd werkt alleen net even iets anders. 

Nanda

Hoi, ik ben Nanda, 31 jaar en woon met mijn lieve man, zoontje en hond in het mooie Amersfoort. Ik zou mijzelf omschrijven als een creatieve introvert. En wij kunnen waarschijnlijk een tijdje praten over reizen, films, series en games.
 
Ik ben een enorme doorzetter, en heb mezelf jarenlang geforceerd naar wat ik dacht dat er van mij verwacht werd. Zo erg dat ik na een incident op werk PTSS kreeg en depressief werd. De jaren hierna ben ik nog een paar keer overbelast geraakt. Eind 2020, kreeg ik de diagnose autisme.
 Dagelijkse prikkels, voornamelijk (sociale) drukte en veel informatie, uit zich in vermoeidheid. Pijnprikkels voel ik te laat, waardoor ik te lang met iets doorloop. Nu zit ik ook wel eens minder in mijn vel, maar dit komt dan door een drukke dag/ week. Dan ben ik overprikkeld en na rust gaat het beter.
Ik ben trots op mijn gezin, mijn ouders en broertje. En trots dat ik nu kwetsbaar durf te zijn. Dat ik mijn levenslange strijd weet om te zetten naar iets positiefs, met @onlineautismecoach. 
 
Mijn tip voor mensen met autisme: Nu of over een tijdje rock jij die diagnose, ik weet het zeker. Jij verschilt misschien wel iets met het brein van jouw buurvrouw. Wat zou zij graag jouw focus, oog voor detail, verantwoordelijkheidsgevoel en eerlijkheid een dagje willen lenen. Wij staan aan het begin van een mentale revolutie! Elke dag zijn er weer meer mensen open over iets van zichzelf waarvoor zij zich eerst schaamden. Mijn tip: Wees jezelf dan ben je echt leuk genoeg! Schakel die hulp in, en wees dan trots, want dat is een krachtige stap.

Anne

Mijn naam is Anne, ik ben 25 jaar en ik woon in Tilburg met mijn kat Ollie. Ik heb biologie gestudeerd en werk nu 20 uur als data-analist. In mijn vrije tijd doe ik veel aan sport, speel ik piano en vind ik het heerlijk om te zeilen. Ook schrijf ik graag en heb ik anderhalf jaar geleden mijn gedichtenbundel "Oververhit brein" uitgebracht. 

Drie jaar geleden kreeg ik de diagnose autisme nadat ik in een burn-out was beland. Autisme uit zich bij mij onder andere in een druk hoofd dat nooit stil staat. Ik ervaar de wereld heel intens, wat zowel een vloek als een zegen is. Ik kan daardoor ook wel makkelijk overprikkeld raken, wat zich bij mij vaak in angst en somberheid uit. Daarnaast camoufleer(de) ik veel, omdat ik niet "anders" wil(de) zijn. Ik kom er gelukkig steeds meer achter dat anders zijn niet per definitie iets negatiefs is, maar ook juist iets moois kan zijn. 
Ik ben dan ook trots op waar ik nu sta, en hoe ik nog iedere dag stappen vooruit probeer te zetten. Ik ben er nog niet, maar al wel een stuk verder dan een paar jaar geleden. 

Mijn tip aan andere mensen met autisme, maar ook aan mezelf, zou zijn om je minder aan te trekken van "hoe het zou moeten". Het is eigenlijk veel fijner om dingen op je eigen manier en tempo te doen, en niet omdat het "zo hoort".

Myrthe

Ik ben Myrthe, 47 jaar, woon alleen met mijn kat. Ik hou van lezen, wandelen, in de natuur zijn, fotograferen en bij vlagen schrijf ik veel. Ik hou van mezelf ontwikkelen, nieuwe kennis opdoen en die gelijk toepassen. 
 
Ik werk parttime als assistent-archivaris en ben bezig mijn eigen bedrijf op te zetten. Kennisoverdracht is altijd een rode draad geweest in mijn leven: via schrijven, trainingen en workshops geven, begeleiding, lesgeven, collega's opleiden en nieuwe vaardigheden aanleren. Dat zet ik nu in om kennis over autisme te verbeteren en de wereld autivriendelijker te maken door trainingen, advies en coaching aan mensen met autisme en mensen die met autisten te maken hebben.
Van jongs af aan was duidelijk dat ik hoogbegaafd ben, maar ik had altijd het idee dat dat niet het hele verhaal was. Tien jaar geleden kwam ik erachter dat ik misschien autistisch kon zijn. Ik woonde in het buitenland en heb daarom toen geen diagnose gezocht. Drie jaar later verhuisde ik noodgedwongen naar Nederland. Kort daarna werd mijn vermoeden bevestigd en kreeg ik de diagnose autisme; ik was toen 39.
 
Ik ben goed in overzicht houden, structuren zien en aanbrengen, problemen oplossen en heb een goed taalgevoel. Mijn autisme maakt dat ik veel last heb van drukte en geluid. Daar raak ik snel moe en overprikkeld van. Ook sociaal contact kost mij veel energie. Ik moet voldoende rust- en hersteltijd inplannen. Lange wandelingen en slapen zijn voor mij de beste ontprikkelaars. Wandelen en de rust in de natuur helpen mij ook om mijn doordenderende hoofd tot rust te krijgen. 
Ik ben trots op mezelf en mijn doorzettingsvermogen. Dat ik ondanks alles wat ik meegemaakt heb, er nog steeds ben. Mijn autismediagnose heeft me veel rust, zelfkennis en zelfvertrouwen gegeven. Ik weet hoe ik in elkaar zit, wat ik nodig heb en wat belangrijk voor me is. Ik heb geleerd (meestal) mijn grenzen aan te geven en vooral: ik weet dat ik er mag zijn, dat ik oké ben zoals ik ben.
 
Mijn tip voor mensen met autisme is: leer je grenzen herkennen en aangeven. Dat is niet altijd even makkelijk, maar het levert je veel op. 

Katja

Ik ben Katja (@kitkat_.mini), 18 jaar oud en ik woon samen met mijn ouders, zusje en 2 katten. Ik hou erg van de natuur en ben dus ook graag buiten.  Ik hou erg van tekenen, muziek luisteren en films kijken. Ik ben erg fan van de bands One Direction en 5 Seconds Of Summer en van de zangers Ed Sheeran en Yungblud. Ook ben ik fan van de Harry Potter films en de Marvel films. Verder vind ik fotograferen ook heel erg leuk. Ik vind het vooral leuk om vogels te fotografen. Daar neem ik graag de tijd voor. Voordat ik de diagnose kreeg merkte ik al dat ik anders was dan andere kinderen van mijn leeftijd. Waar andere kinderen in het weekend met elkaar afspraken, bleef ik thuis om bij te komen van de drukke week die ik had gehad. 

Een paar jaar geleden kreeg ik de diagnose autisme. Toen begreep ik eindelijk waarom ik rust nodig had. Ik heb ermee leren leven en mijn omgeving past zich daaropaan. Ik ben trots op wat ik tot nu toe in mijn leven heb bereikt. Ik studeer Toegepaste Biologie (mbo-niveau 4), heb een bijbaantje in een te gek dierenpark (Almere Jungle), en doe vrijwilligerswerk bij Staatsbosbeheer en de Nederlandse Vereniging voor Autisme (NVA). 

Mijn tip voor mensen met autisme: Blijf vooral jezelf. Ga jezelf niet veranderen doordat andere mensen dingen van je denken. Ik zie mijn autisme niet als iets negatiefs. Je bent jezelf maar je hebt alleen meer uitleg nodig bij verschillende dingen.

Lidiya

Mijn naam is Lidiya, ik ben 15. Ik ben geboren in Ethiopië, maar woon bijna mijn hele leven in Nederland bij mijn ouders, zus en 2 katten. Ik zit op het VSO TL in het laatste jaar en volg 2 extra vakken.
 Elke vrijdagavond ga ik naar atletiek; leukste onderdeel vind ik hardlopen (mijn grote voorbeeld is Sifan Hassan die ook uit Ethiopië komt). Ik hou van muziekluisteren en ben fan van the Weeknd (hoe kan het ook anders; hij heeft Ethiopische roots). Ik vind het leuk om te tekenen, kijk graag spannende films of series, ben gek op Disney, lees graag. 
 
Op mijn 10e heb ik de diagnose autisme gekregen. In drukke ruimtes krijg ik veel prikkels binnen. Gelukkig heb ik een privétaxi als ik naar school ga, dat geeft meer rust dan een busje vol met andere leerlingen. Ik ga niet graag naar verjaardagen, want dat is al snel te druk. Als ik wel op een feestje ben, zoek ik af en toe een rustig plekje op. Mijn familie weet gelukkig waarom ik rust nodig heb en helpen mij hierbij. In nieuwe sociale situaties vind ik het moeilijk omdat ik niet weet hoe anderen op mij reageren.
 
Ik ben trots op mijn doorzettingsvermogen; ik heb in het verleden veel meegemaakt. Het heeft een tijd geduurd voordat ik begreep waarom ik anders reageerde dan veel leeftijdsgenoten. Therapie heeft mij geholpen om mijzelf beter te begrijpen. Sinds kort ben ik vrijwilliger bij de Nederlandse Vereniging voor Autisme (NVA). Je kunt foto’s van mij vinden op de website van het AutismeFonds. 
Eind juni heb ik de Ethiopische ambassadeur ontmoet. Dat was geweldig. In Ethiopië bestaan veel vooroordelen over mensen met autisme, en de ambassadeur zou graag willen dat dit verandert. Daar wil ik aan meehelpen.
 
Mijn tip voor mensen met autisme: Durf te zeggen dat je autisme hebt. Door er veel over te praten, leren anderen hoe jij in elkaar zit en kunnen zij je beter begrijpen. 
Tegen mensen die geen autisme hebben, zou ik willen zeggen: leer wat autisme betekent. Luister naar de mensen met autisme en je zult zien dat wij gewone mensen zijn, waarvan alleen de hersenen iets anders werken.

Margot

Mijn naam is Margot van Schendel @eenopenboekmetplaatjes, (nog net) 27 en werkzaam in de autismezorg. Nu als pedagogisch hulpverlener, ervaringsdeskundige en trainster voor Stichting de As. Vanaf 1 september als woonbegeleidster en jobcoach voor een beschermd wonen locatie van Jados.

Zes jaar geleden ben ik gediagnosticeerd met ASS. Ondanks dat ik nauwelijks bekend was met de betekenis hiervan was het een verademing om een verklaring voor mijn 'gedrag' te hebben, na me altijd anders te hebben gevoeld. Zowel tijdens mijn Hbo-opleiding als in mijn vrije tijd verdiepte ik me in alles wat met autisme te maken had (mijn preoccupatie), om hier uiteindelijk mijn beroep van te maken. Ik ben onwijs trots dat ik mijn kwetsbaarheid in een kracht heb kunnen omzetten. Een kwetsbaarheid zal het altijd blijven. Van een ernstige autistische burn-out heb ik veel geleerd en op sociaal-emotioneel gebied mag ik nog meer groeien. Gelukkig krijg ik alle ruimte om me in een beschermde woonvoorziening (Woondroom Breda) optimaal te ontwikkelen tot een zo zelfredzaam mogelijke vrouw. Ik heb een eigen ruim appartement en leef/geniet sinds een klein jaar veelal samen met mijn lieve buurman, mijn vriend. Ik hoop dat wij samen nog heel lang anders mogen zijn.

Ik ben trots op wie ik ben en wat ik doe! De stappen die ik de afgelopen jaren heb gezet, de hulp die ik ontvang, de waardering die ik krijg van cliënten en collega's, de liefde die mijn vriend mij geeft... het helpt mij allemaal verder. Vertel me en ik luister, laat me zien en ik kijk, laat het me beleven en ik leer.

Ik merk dat veel mensen (met autisme) zich druk maken over wat anderen van hen vinden, zich voortdurend aanpassen. Wat ik hen wil zeggen is: "laten we samen anders zijn!" Je kunt de mensen om je heen niet veranderen, maar je kunt wel de mensen veranderen die je kiest om in je leven te zijn. Wat ik anderen (met autisme) wil meegeven is dat niet iedereen thuishoort in jouw toekomst. Sommige mensen bezorgen je enkel wat wijze lessen. Zie deze video van Jay Shetty, bekroond verhalenverteller, https://www.youtube.com/watch?v=bosbLtiWqcE

Quinte

Ik ben Quinte, 16 jaar. Ik hou van de Efteling, bakken/koken en dieren … en werk daarom met veel plezier bij het Kattencafé bij mij in de buurt.
 
Mijn autismediagnose heeft ervoor gezorgd dat ik dingen (waar ik last van had/heb) een plekje kon geven, of er 'de schuld' aan kon geven. Dingen zoals moeite met lange vriendschappen onderhouden, plotselinge veranderingen, dingen waar ik niet op voorbereid ben, het weten hoe ik dingen moet aangeven … en dat alles zorgt ervoor dat ik soms wat onhandig ben in sociale situaties en mezelf te niet doe.
Ik ben er trots op dat ik, ondanks mijn diagnoses, toch ontzettend veel dingen doe buiten school. Ik zit bij de leerlingenraad, de debatclub en aankomend schooljaar ben ik de voorzitter van de GSA bij mij op school. Ik ben trots dat, ondanks dat soms de omstandigheden niet optimaal zijn, ik me blijf inzetten voor dingen die ik belangrijk vind.
 
Mijn tip voor mensen met autisme is: Als je de manier van iets doen op de ene manier niet prettig vindt, ga dan op zoek naar iets wat wel bij je past, want alleen dan kan je er echt voor zorgen dat je verder komt en je jezelf helpt.

Linsey

Ik ben Linsey en ik ben 34. Ik werk als ervaringswerker in de GGZ en studeer daarnaast Social Work. Ik hou van reizen, muziek, fotografie en informatie opzoeken over allerlei onderwerpen die me interesseren.
 Autistisch zijn betekent voor mij vooral dat ik steeds rekening moet houden met hoe ik informatie verwerk. Ik heb het gevoel dat er veel binnenkomt en dat ik ook veel onthoud. Vervolgens vind ik het moeilijk om te prioriteren en het geheel te blijven overzien. Ik heb meer tijd nodig om te herstellen van activiteiten dan de gemiddelde persoon en ik ervaar ongeveer 80% van de tijd een vorm van vermoeidheid. Ook vind ik het moeilijk om mijn hoofd ‘uit’ te zetten, want mijn gedachten blijven maar stromen. Ik ben gebaat bij een bepaalde mate van duidelijkheid en structuur. Zonder deze externe structuur functioneer ik eigenlijk niet of nauwelijks en dat vind ik vervelend.
 
Ik ben er trots op dat ik hard gewerkt heb om te komen waar ik nu ben. Mijn doorzettingsvermogen en moed hebben daarbij geholpen. Ondanks tegenslagen ben ik telkens weer opgekrabbeld, heb ik waardevolle lessen geleerd en ben ik weer verdergegaan. Ik waardeer van mezelf dat ik goed kan afstemmen op andere mensen en dat ik anderen goed kan opvrolijken. Ik ben er ook trots op dat ik mezelf steeds blijf ontwikkelen en uitdagingen niet uit de weg ga.
 
Aan andere autistische mensen wil ik graag meegeven: Jij bent oké. Laat niemand je wijsmaken dat je niet goed bent zoals je bent omdat sommige dingen misschien anders gaan bij jou. Iedereen volgt een eigen weg in het leven en jij weet het beste welke paden bij je passen.

Suzanne

Mijn naam is Suzanne, ik ben 33, woon samen met mijn vriend en ben in verwachting van mijn eerste kindje.
 
Twee jaar geleden kreeg ik de diagnose autisme. De uitleg was fijn, eindelijk weet ik waarom mijn hoofd werkt zoals het werkt. Tegelijkertijd kan het frustrerend zijn wetende dat sommige dingen niet zullen veranderen. Daar kan ik behoorlijk boos of verdrietig van worden. Aan de andere kant word ik beter in me aanpassen aan wat ik wel en niet aankan en kan ik er steeds beter mee omgaan.
 Ik ben trots op alles wat ik tot nu toe bereikt heb. Ik heb veel gereisd. Ik heb gewoond in Canada, Ierland (2x), UK (Londen) en Australië. Ik heb daar veel van geleerd, zelfstandig naar de andere kant van de wereld reizen was een enorm avontuur en gaf me op sommige plekken ook enorm veel rust. Ik heb mijn hart verloren aan Ierland. Het liefste ga ik daar 2 keer per jaar heen. Dat is jammer genoeg nu niet mogelijk. Tijdens mijn reizen is mijn liefde voor schrijven gegroeid tot een daadwerkelijk boek. Verbonden, deel 1 van de Verhalen van schaduw en licht. Dit is vorig jaar gepubliceerd en hoewel bij het gebrek aan festivals, zoals Castle Fest en Elfiam, de verkoop nog niet geweldig is. Als ik kijk naar mijn boek word ik toch wel erg blij! (Het boek is trouwens ook via mij te koop.)

Nu begin ik aan een nieuw avontuur door moeder te worden. Iets waar ik enorm naar uitkijk en spannend vind. Ik heb jaren in de kinderopvang gewerkt als nanny/au-pair en pedagogisch medewerker. Ik droom al lang van moeder worden en het is onwerkelijk en bijzonder dat dit eindelijk werkelijkheid zal worden. 
 Laat nooit iemand je vertellen dat je iets niet kan. Natuurlijk zijn situaties moeilijk, ingewikkeld of doodeng. Maar je kan zoveel leren van nieuwe situaties en omgevingen. Tijdens mijn reizen wist ik niet dat ik autistisch ben, maar vond ik zoveel rust en leerde zoveel, ook het voelen wanneer je stop mag zeggen. Ik heb 2 reizen eerder stopgezet omdat het mentaal niet goed met me ging. Luisteren naar je lichaam is enorm belangrijk. 

Eden

Ik ben Eden en ik ben 12 jaar. Ik woon met mijn papa, mijn mama, mijn broer, mijn zus en de poes Emma.

Ik heb autisme. Ik hou niet van onverwachte aanrakingen. Ik vind het vervelend als kinderen me tikken wanneer ze me iets willen vertellen. Ik hou wel van massages, dat verwacht ik en die zijn harder. Dat is oké. Aanrakingen vind ik vooral niet leuk als ik het niet verwacht. Ik ben ook rigide. Ik zit graag altijd op dezelfde plaats. Ik vind het vervelend als ik niet gewaarschuwd word als er iets gaat gebeuren of als we ergens naar toe gaan. Maar door het rigide ben ik ook perfectionistisch. 
Een voordeel van mijn autisme is dat ik door mijn perfectionisme verder kan komen met mijn talenten. Een nadeel van mijn autisme is dat ik, omdat ik anders denk, raar kan overkomen. Maar ik ben niet zo iemand die camoufleert. 

Wat ik moeilijk vind, is dat ik dyslexie heb. Ik kan niet makkelijk lezen, maar ik lees wel graag boeken. Mijn papa heeft me veel voorgelezen. Het zelf lezen is al veel verbeterd. Ik ben nu Harry Potter aan het lezen. Dat gaat traag.
Ik ben trots op mijn tekentalent. Ik teken vooral dieren, meisjes en fantasy.

Ik heb 3 tips voor kinderen met autisme. Als je last hebt van je oortjes maar wel naar muziek van je telefoon wil luisteren, dan kun je ook je oortjes in een grote koptelefoon leggen en die dan opzetten. Dan hoor je ook de muziek, maar heb je toch niets ‘in’ je oren gestoken. Als je moeilijk in ogen van mensen kunt kijken, dan kun je ook naar iets anders in het gezicht kijken. Als je niet graag knuffelt dan kun je tegen een knuffelpersoon van tevoren zeggen dat je niet graag knuffelt. 

Nikki

Hallo! Ik ben Nikki (@oh.so.neurodivergent). Ik ben 34 jaar, woonachtig in Roosendaal, met mijn man en twee katten. Ik ben mij aan het omscholen tot sociaal werker (Social Work, richting GGZ-agoog). Op 22 juni 2021 (1 maand geleden) ben ik gediagnosticeerd met autisme, na een zoektocht van meer dan 2 jaar.

Al mijn hele leven heb ik het gevoel anders te zijn. Ik heb zelden echt aansluiting gevoeld met anderen, wat onder andere kwam doordat ik mij anders voordeed dan ik daadwerkelijk was. Het maskeren zat er al vroeg in en gebeurde bijna zonder dat ik het doorhad. Maar leeftijdsgenootjes hadden het wel altijd door. Ze vonden mij vreemd en vonden het raar dat ik mijzelf zo vaak ziek moest melden op school. Dat kwam, achteraf gezien, door psychosomatische klachten die ik kreeg doordat ik chronisch gestrest was. School was namelijk chaos: veel prikkels, veel informatie en sociaal kwam ik niet mee. Je komt in een vicieuze cirkel te zitten.
Gelukkig heb ik mij staande weten te houden. Op mijn vervolgopleidingen leerde ik mijzelf beter kennen en hoe ik kan communiceren. Dat is het voordeel van een sociale opleiding. Ik leerde daar ook dat ik flink doorzettingsvermogen heb, veerkrachtig ben en een unieke kijk op dingen heb. Nu ik de 30 gepasseerd ben, heb ik steeds minder de behoefte om mij te conformeren naar de maatschappij. Ik ben goed zoals ik ben. Daar ben ik trots op. Nu ik met mijn diagnose de bevestiging heb gekregen waardoor ik mij altijd zo anders voelde, kan ik het verleden een plekje gaan geven. Ik ga met volle moed vooruit.

Mijn tip voor anderen is dat wanneer je het gevoel hebt dat je misschien autistisch bent, je zeker op zoek moet gaan naar informatie. Leer andere autisten kennen, bijvoorbeeld op Instagram. Of ga eens naar een lotgenotencontact. Kijk of het mogelijk is om een diagnosetraject in te gaan. Omarm jezelf en wees mild. Je hebt jezelf en je omgeving zoveel te bieden! 

Vera

Mijn naam is Vera Helleman. Grondlegger van de EmotieCoach methode, schrijver van o.a. 'de emotie encyclopedie' en 'de kracht van autisme'. Ik zet mij in voor een positiever begrip over emoties en autisme. Ik ben gelukkig getrouwd, moeder van vier kinderen en tussen alle bedrijven door vind je mij veelvuldig te paard in de natuur om balans te bewaren.

Autisme, zo heet mijn moederplaneet. Het is mijn thuis. Het heeft me gemaakt tot wie ik als mens ben, in zowel het ontwikkelen van mijn kracht als in het bewust omgaan met de valkuilen en de wereld. Autisme is overal in mij en in wat ik heb aangetrokken en neergezet in het leven. Dat zie ik als een zegen. Het leven is rijk als autist. Diep, intens en daarom rijk.

Ik ben trots op het altijd concessieloos te zijn gegaan voor mijn eigen pad en het volgen van de integriteit van mijn hart in al mijn handelen. Autisme eigen en oh zo nodig in deze wereld.

Mijn tip voor mensen met autisme: Gooi de regels overboord die je blokkeren en ga voor het volgen van je innerlijke flow! Dáár vanuit verschijnen de parels die een ander over het hoofd ziet, maar jij in de wereld kunt zetten. Want we hebben ons hard nodig om verandering in de wereld te brengen.

www.verahelleman.nl

www.emotieexpertisecentrum.nl

Irene

Ik ben Irene, francofiel en liefhebber van dans en sport.  

De diagnose autisme kreeg ik in 2008, nadat ik daarvoor meerdere malen was vastgelopen. Hierdoor vielen er veel dingen op hun plaats en verklaarde het ook waarom ik dingen op een bepaalde manier doe. In het begin was het moeilijk om te accepteren hoe ik er het beste mee om kon gaan. Gelukkig heb ik door de jaren heen met de juiste behandeling ervaren dat een leven met autisme helemaal niet lastig hoeft te zijn. Voor mij is het nu iets dat bij mij hoort, een kracht waardoor ik mijn talenten kan benutten. Zo help ik als ervaringsdeskundige bij diverse projecten zoals Human Library en werk ik als vrijwilliger bij de Nederlandse Vereniging voor Autisme (NVA).
 
Een nadeel van mijn autisme is dat ik soms overprikkeld raak en hierdoor op slot ga waardoor ik soms uit het niets, heel boos kan reageren. Het is ook lastig om spontaan iets te plannen omdat ik altijd moet nadenken over de hoeveelheid energie die het kost en de hoeveelheid prikkels die het geeft. Daarnaast vind ik het soms moeilijk om beslissingen te nemen omdat ik bang ben het verkeerde te kiezen. Aan de andere kant kan het vele nadenken hierover me nieuwe inzichten en ideeën geven. 
Ik ben trots op mijn doorzettingsvermogen en dat ik een normaal leven kan leiden met autisme. Dit is niet altijd makkelijk, maar ik probeer positief te blijven. Ik ga dingen niet uit de weg. Als ik aan iets begin dan maak ik het af. Ook ben ik trots dat ik mijn autisme kan zien als kracht.

Mijn tip aan mensen met autisme: Denk in mogelijkheden, niet in moeilijkheden, ga kijken naar wat er wél kan in plaats van niet kan. Probeer daarbij open en duidelijk te zijn naar wat je nodig hebt. Autisme gaat over aanpassen van jezelf en je omgeving. Soms kan dat met kleine dingen, zoals een rustige ruimte als je overprikkeld bent. Probeer vooral je leven te leiden op een manier die goed voor jou werkt. Ik heb jarenlang geleefd op een manier waarvan ik dacht dat dit de verwachting was, nu heb ik geleerd wat goed voor mij is en wat werkt.

Aaliyah

Ik ben Aaliyah, 17 jaar en nog maar net gediagnosticeerd met autisme. Mijn hobby's zijn paardrijden en ik doe aan vechtsport wing chun. Ik ben bezig met de kappersopleiding. 

De impact van autisme op mijn leven is dat er vaak niet wordt begrepen wat autisme inhoudt. Aan de buitenkant kan je dit niet van mij aflezen. Maar ik heb moeite met veranderingen, met plannen, ik lust geen groente en fruit en heb een zeer eentonig eetpatroon. Ik word daar vaak op aangekeken. Ook heb ik moeite met het tonen van emoties. Maar ik ben zeer gedreven in mijn opleiding en sport. Dat is dan weer het voordeel ervan! Ik ga er 100% voor. 
Ik ben trots dat ik op mijn 17e al bijna klaar ben met mijn opleiding. En dat ik dat toch maar even gefixt heb! Ondanks dat ik nog maar net gediagnosticeerd ben en het altijd best wel moeilijk heb gehad op school. Omdat ik altijd moe van alle prikkels was/ben. 

Mijn tip voor meiden met autisme: Het is niet erg om anders te zijn, zolang je in jezelf geloof en het voor jou zo passend mogelijk maakt. 

Jip

Mijn naam is Jip. Ik ben 7 jaar oud. Ik weet pas een paar maanden dat ik autisme heb. Mijn mama dacht het al wel langer. Ik woon samen met mijn super, super, super lieve hond Max van 6 maanden oud, onze kater Roger, mijn vader Michel, mijn moeder Isabelle en mijn zusje Kees van vijf jaar. We hadden eerst twee katten, maar Freddy is pasgeleden doodgegaan. Ik vond dat heel verdrietig, maar ook wel gek, want eigenlijk merk je er niets van dat ze dood is. Ik maak vaak ruzie met Kees omdat ze niet altijd wil doen wat ik wil en andersom, maar we spelen ook graag samen.
 
Doordat ik autisme heb, ben ik creatief. Ik vind tekenen en knutselen heel erg leuk. Maar wat ik echt interessant vind, is anatomie. Alles wat met het menselijk lichaam te maken heeft, vind ik leuk. Mijn lievelingsprogramma op televisie is topdoks. Ik onthoud bijna alles wat ze daar vertellen en weet dan ook heel veel over ‘ons lichaam’. Mijn grote droom is om Elbert en Rachel die het programma presenteren een keer in het echt te zien.
Ik ben in mijn familie niet de enige met autisme ook de broer van mijn oma heeft ASS. Hij heeft het syndroom van Asperger en mijn oma heeft zich nooit laten testen, maar denkt dat ze ook ASS heeft.
Ik schaam me soms een beetje dat ik autisme heb maar volgens mama moet ik het juist delen met mensen omdat dingen dan makkelijker worden. Ik weet niet of dat zo is. Ik vind het vooral heel vervelend om anders dan anderen te zijn.

Voordelen van mijn autisme weet ik niet. Een nadeel vind ik dat ik snel heel erg boos kan worden en het me dan niet lukt te stoppen met boos zijn. Dat vind ik echt superirritant. Ook vind ik nieuwe mensen heel vervelend, zeker als ze aan me gaan zitten. Ik vind Corona wel makkelijk nu, want je hoeft niemand meer een hand te geven of op een verjaardag te kussen!

Sabine

Ik ben Sabine 34 jaar, gelukkig getrouwd, in 2017, met mijn man. We wonen samen en hebben een hondje. Ik ben vrijwilliger in een kinderdagverblijf in een bosrijk gebied met dieren, ik heb het erg naar mijn zin. Ik ben een vriendelijke vrolijke vrouw die meelevend en lief is voor mens en dier. Ik ben creatief en ambitieus. 

Ik was 5 jaar toen ik de diagnose PDD-NOS (ASS) kreeg. Mijn ouders hebben het me verteld toen ik 8 jaar was. Ik heb snel last van een vol hoofd. Van te veel informatie en prikkels word ik snel moe en gevoelig, mijn emoties worden dan extra sterk. Ik wil alles zo goed mogelijk doen, meer dan alleen 100% procent, ook voor anderen, waardoor ik mezelf vergeet. Ik vind het heel lastig om kritiek te krijgen, kan er heel lang mee zitten en me rot voelen.

Ik ben er trots op dat ik visueel ben ingesteld, de kleinste details kan zien en een goed geheugen heb. Ik werk ook heel precies en nauwkeurig, hierdoor ben ik heel creatief.
Ik doe allerlei handwerk, bijv. breien, haken, werken met een naaimachine en tekenen. Mijn doorzettingsvermogen heeft mij geholpen mijn doelen, die onmogelijk leken, te bereiken. En het is me gelukt. Ik heb een lieve man die veel van mij houdt, ik heb leuk werk en een rijbewijs. Weliswaar heb ik ondersteuning nodig maar ik heb zelf gekozen wat ik graag wil in mijn leven en ik ben hier gelukkig mee.

Mijn tip aan mensen met autisme is: Ik ben zelf open en eerlijk over mijn autisme bij mensen die me vertrouwd zijn, bijvoorbeeld bij mijn familie, vrienden en mijn werk. Ik krijg daardoor meer begrip en voel mij vrijer om mezelf te zijn.

Lisa

Mijn naam is Lisa Verdoorn, 31 jaar en creatieve duizendpoot. Ik maak, schrijf, wil alles weten en begrijpen, wil teveel waardoor de mogelijkheden mij wel eens overspoelen en er niks meer uitkomt. Telefoon uit, internet uit, rust en mijn liefste vriend de natuur en vooral de zee. Sinds kort heb ik de basgitaar ontdekt die door zijn zware, vibrerende noten rust brengt in mijn hoofd.

In maart 2021 (net) kreeg ik de diagnose ASS en ADHD, na vele malen vastlopen. Jezelf en de wereld niet snappen, maar er wel bij willen horen want dat moet of in ieder geval zo voelde dat. Dit bereikte zijn hoogtepunt in juli 2020. Ik ben de persoon dankbaar die mij vertelde dat ik misschien autisme heb, want dit heeft ertoe geleid dat ik na al die jaren mezelf kan gaan begrijpen, mezelf kan zijn en mezelf niet meer hoef te bewijzen met dingen die ik andere mensen zo makkelijk zie doen. Ik weet dat de impact voor mijn diagnose groot was, dat benauwende situaties niet ongewoon waren en mijn grenzen ver te zoeken. Ik moet de impact van na de diagnose nog gaan ondervinden, een plek geven en voel nu dat ik kan ademen en behoefte heb aan rust, stilte en natuur.
Ik ben trots dat ik ondanks alles mezelf altijd overeind heb gehouden, een doorzetter ben en over het algemeen een positieve denker. Ook ben ik trots op mijn vluchtmanier die ik jaren hanteer om naar verre oorden te gaan omdat (daar kom ik nu achter) ik dan even ver weg was van alle verwachtingen, stress in alledaagse dingen en het niet toekomen aan mezelf. In verre oorden heb ik zelf de controle, ben ik bij de zee en niemand vindt mij dan gek want ik ben toch al een rare toerist ;-) Dit heeft mij de allermooiste plekjes laten zien waar ik nog vaak over droom.

Ik ben nog vol op ontdekkingstocht. Een tip aan andere mensen met autisme is om dicht bij jezelf te blijven en je grenzen aan te geven. Ik probeer mezelf ook vooral op de positieve kanten te richten van ASS en de puurste versie van mezelf terug te vinden. Dat lucht echt heel erg op.

Robin

Ik ben Robin, 19 jaar en woon op kamers. Ik studeer HBO Communication and Multimedia Design, verder hou ik van tatoeages, tekenen, gamen en muziek. Mijn favoriete artiest is Eminem, ik heb een tattoo van hem omdat hij veel betekend voor mij. Ook ben ik transgender, dat betekent dat ik als meisje geboren ben maar dat ik mij nu als man identificeer.

Ik heb mijn diagnose autisme nog niet zo lang, maar ik heb het wel al geaccepteerd en weet nu waarom ik dingen zo lastig vind. Wat ik merk is dat ik het volwassen leven heel moeilijk vind. Zelf dingen regelen, zelf dingen betalen en zelf dingen uitzoeken vind ik erg lastig omdat ik vaak niet weet waar ik moet beginnen. Ook is sociaal contact een lastig dingetje. Ik vind het moeilijk om contacten te leggen en vriendschappen te starten.
Mijn transitie is natuurlijk een hele verandering, niet alleen voor mij maar ook voor anderen. Het is als eerste moeilijk om er achter te komen dat dit is hoe je je voelt, en dit vervolgens aan anderen vertellen is nog het engste. Het voelt alsof ik in een lichaam zit wat niet bij mij hoort en dat roept veel emoties en onzekerheden op. Vaak weet ik ook niet hoe ik met deze emoties om moet gaan. De volgende stap voor mij is een genderkliniek die mij kan helpen met mijn medische transitie.
Waar ik erg trots op ben is dat ik goed van mezelf weet waar ik voor sta. Ik kan helemaal opgaan in de dingen die ik leuk vind en hier weet ik veel over te vertellen. Ook spendeer ik veel tijd om goed te worden in iets wat ik leuk vind.

Wat ik mee wil geven aan anderen: laat niemand anders je vertellen wie je moet zijn, dat bepaal je lekker zelf!

Jam

Ik ben Jam van der Aa, kunstenares @jamvanderaa.
Ik ben een ontzettend nieuwsgierig mens. Nieuwsgierigheid vind ik ook in andere mensen een mooie eigenschap. Ik houd van dingen maken. Of het nu een zelfbedacht recept voor een gerecht is, een ventilator, een broek, een borduurwerk, een tekst of een bouwpakket...Alleen van praatjes maken met onbekenden houd ik niet. Ik zou vaak het liefst onzichtbaar zijn.

Ik heb heel erg geworsteld met de "Dingen". Door de (late) ontdekking dat ik autist ben, heb ik een nieuwe, reëlere kans gekregen om naar mezelf te kijken. Zowel op relationeel (in een brede zin van dat woord) als op professioneel vlak. Ook al beschrijft autisme vooral mijn beperkingen, ik leer er vreemd genoeg toch ook beter mijn mogelijkheden door kennen.
Ik ben trots op het feit dat ik zó ver gekomen ben, zonder rekening te (kunnen) houden met mijn specifieke uitdagingen. Ik ben gewoon een laatbloeier. Het is prettig dat ik de truc van het aanpassen goed kan, maar het is ook fijn dat dat nu niet meer altijd hoeft.
Ik ben er trots op dat ik nu meer mezelf durf te zijn en beter durf te vragen om wat ik nodig heb.

Door autisme kun je sommige dingen beter dan neuroypische mensen. En ook slechter. Ik weet dat het onprettig is om geconfronteerd te worden met de dingen die je niet goed kunt. Maar mijn tip voor anderen met autisme is, dat het helpt als je die dingen óók erkent. Want je kunt een heleboel dingen redelijk goed oefenen of "hacken". 
Autisme is zelden een excuus. Autist zijn is heel dubbel; dat dubbele gevoel kun je maar het beste leren verdragen.

Marjanne

Ik ben Marjanne, 41 jaar en woon alleen (met 2 konijntjes) in Veenendaal. Ik doe vrijwilligerswerk in een asiel/pension (voornamelijk katten) en in een hospice. Bijna een jaar geleden kreeg ik de diagnose ASS, na járen een andere diagnose te hebben gehad, wat voor mij een opluchting was.
Autisme betekent voor mij dat ik over alles veel nadenk en meestal moe ben. Sociale dingen kunnen fijn zijn, maar kosten veel energie, zowel op het moment zelf als daarvoor en daarna, door het vele nadenken erover ('voorbereiding' en 'evalueren'). Ik kan ook last hebben van geluiden of geuren. Mooi is dat ik érg kan genieten van kleine dingen, vooral in de natuur of muziek, en dat ik gevoelens soms goed kan uiten in (abstract) schilderen en gedichten.
Ik ben blij dat ik steeds beter leer mijn leven in te vullen zoals dat bij me past; doen wat ik waardevol vind en waar ik kwaliteiten in kan zetten, zoals m'n beide vrijwilligersbaantjes (waar ik over 'diepere dingen' kan praten en interesse in mensen in het hospice en toch wel een bijzondere band met dieren kan voelen in het asiel/pension); mezelf meer rust en ruimte gunnen, waardoor het leven veel prettiger is dan voorheen.

Ik leef natuurlijk nog niet heel lang met de kennis van m'n eigen autisme, maar wat mij tot nu toe erg heeft geholpen is contact zoeken met lotgenoten; mensen die dingen écht herkennen, misschien al wat meer ervaring hebben, dus ook tips kunnen geven, kunnen helpen om bij jezelf dingen te herkennen enz. En als het nodig is, zoek en vraag passende hulp. Ik heb een hele fijne persoonlijk begeleidster die ook echt kennis heeft van autisme.

Monique

Ik ben Monique de Clerck (29). Ik kreeg mijn autismediagnose een jaar geleden, op mijn 28e. Ik ben 13 jaar samen met mijn lieve man, waarvan 3,5 jaar getrouwd. Ik heb pedagogiek gestudeerd, maar vanaf mei start ik een traineeship tot software developer. Mijn hobby's zijn alles wat met creativiteit te maken heeft: van tekenen tot fotograferen, van haken tot programmeren en van diamond painting tot het schrijven van artikelen voor mijn website MijnAutisme.
Natuurlijk heeft autisme een grote impact op mijn leven, maar ik probeer het altijd zo positief mogelijk te bekijken. Ondanks dat sommige prikkels intens en vervelend kunnen zijn, kunnen ze soms ook heel intens en mooi zijn. Ik zie de mooiste details en ik kan heel vrolijk worden van bepaalde liedjes. Door de uitdagingen die ik door mijn autisme heb meegemaakt, heb ik veel doorzettingsvermogen gekregen. En door alle negatieve dingen, zie ik juist hoe waardevol alle positiviteit is in mijn leven. Hij heeft mij leren waarderen wat ik wel kan en wat ik al heb.

Ik ben trots op mijn doorzettingsvermogen. Daardoor heb ik mijn VWO afgerond en mijn HBO pedagogiek diploma behaald. Ook ben ik trots dat ik nu de gewaagde stap durf te zetten naar programmeren. Verder ben ik erg trots op de website die ik momenteel aan het opzetten ben, ik hoop hiermee autisme positiever, maar vooral realistischer in beeld te kunnen krijgen! Als laatste ben ik erg trots op mijn man en hoe hij omgaat met mijn autisme.
Mijn tip aan mensen met autisme is om vooral jezelf te zijn! Het is namelijk erg zwaar en vermoeiend om je anders voor te doen dan wie je echt bent. Door jezelf te zijn geef jij jezelf meer rust, maar misschien nog wel het belangrijkste: Je bent het mooiste en het leukste als jij jezelf bent!

Maxine

Mijn naam is Maxine.
Ik ben 2 jaar geleden gediagnosticeerd met ASS, na een lange zoektocht en een stevige depressie. De diagnose heeft mij enorm geholpen en ik ben veel te weten gekomen over mijzelf.

Autisme heeft voor het grootste deel een positieve impact op mijn leven, in de zin dat ik meer zelfkennis heb en ook meer geduldig met mezelf ben. Ik hoef niet meer mezelf constant te vergelijken met de ontwikkeling van andere mensen en dat heeft mij rust gegeven.
Ik ben het meest trots op mijn zelfstandigheid. Ik ben vorig jaar begonnen aan een universitaire opleiding, anderhalf uur van huis, terwijl mijn behandeltraject bij mijn therapeut voltooid was. Mijn persoonlijke ontwikkeling is met sprongen vooruitgegaan en ik ben trots dat ik het helemaal zelf heb bereikt.

Mijn tip aan mensen met autisme is dat je je persoonlijke grenzen goed in de gaten moet houden en ze bewaken. Zelfkennis is een van de belangrijkste dingen die je kan hebben

Elena

Ik heet Elena en ben 7 jaar. Ik woon samen met mijn zusje Talitha, mijn vader en mijn moeder.
Ik vind paardrijden erg leuk. Ik ga 3 zaterdagen in de maand naar de manege, om op Suus te rijden. Ik ben dol op Suus! Ik reed eerst in een groepje, maar dat waren teveel prikkels. Nu krijg ik privéles; dat vind ik fijn.
Elke donderdag mag ik naar begeleiding, van zorg op maat, ook op een manege! Ik krijg daar therapie. De paarden en de begeleiding helpen me bijvoorbeeld met zelfvertrouwen krijgen. Als ik paarden zie dan word ik rustig. Ik voel me geaccepteerd en weet dat ik mezelf kan en mag zijn. De pony die ik daar altijd poets heet Jolie. Ik rij niet op haar, dat wil ik alleen op Suus. Soms poets ik meer pony's. Ik doe daar ook andere dingen, zoals knutselen en kletsen.

Het voordeel van autisme is dat ik goed kan paardrijden en helemaal op kan gaan in paarden. Paarden en Toy Story zijn mijn grootste interesse. Ik weet er veel over en vind het leuk om er nog meer over te leren. Het nadeel van autisme is dat geluiden harder zijn. Geen structuur vind ik moeilijk. Taal neem ik letterlijk, waardoor er vaak miscommunicatie is. Ik raak overstuur als mensen "grapjes" maken die ik niet begrijp. Ik kan moeilijk oogcontact maken, dit vind ik zelf niet erg, maar sommige mensen willen persé dat ik ze aankijk. Dat voelt niet goed.
Ook vind ik alles rondom corona moeilijk. Vorig jaar met de eerste lockdown had ik een regressie. Ineens kreeg ik thuisonderwijs en viel mijn structuur weg. Toen ik na de zomervakantie overging naar groep 3 (regulier onderwijs) ging het echt mis. Ik wilde niet meer naar school en huilde elke dag. Ik werd er letterlijk ziek van dat ik elke dag naar school moest. Mijn ouders hebben aan de bel getrokken en ik heb een Tijdelijke Onderwijs Plek gekregen op een SBO-school. Ik ga weer met plezier naar school en voel me veilig. De TOP plek verloopt binnenkort. Hopelijk mag ik op deze school blijven.

Nova

Ik ben Nova. Ik ben 13 jaar oud en woon met mijn vader, moeder, 2 broertjes, een hond, een kat en een hamster.
Ik ben heel graag creatief bezig, ik kijk graag op Netflix Ginny en Georgia en nog meer series. Ook Tiktok en Instagram ik graag. Daarnaast experimenteer ik graag met make-up. En verder zorg ik graag voor dieren. Dieren maken mij erg gelukkig. Ik vind mode ook geweldig.

Een voordeel van autisme vind ik dat ik heel veel mensen heb leren kennen met autisme, en dat ik nu ook met mijn moeder een community ben begonnen voor pubermeisjes met autisme (zie assmeisjes.nl) Daar heb ik al wat lieve meiden leren kennen.
Een nadeel van autisme vind ik dat ik snel overprikkeld raak, ik moeite heb met sociaal contact en ik niet naar school kan door mijn autisme.
Ik ben erg trots op de community die mijn moeder en ik begonnen zijn, mijn uiterlijk, de dingen die ik al behaald heb en ik ben trots op mijn gezin.

Als tip voor anderen met autisme wil ik zeggen dat je je er niet voor hoeft te schamen en je er niet alleen voor staat. Er zijn zoveel leuke en hippe mensen met ASS.

Nikki

Ik ben Nikki, 35 jaar oud en 5 jaar geleden gediagnosticeerd met ASS. Ik ben getrouwd en moeder van twee kinderen. Ik hou van lezen, schrijven, tekenen, puzzelen, tv kijken...Veelal dingen die je makkelijk alleen kunt doen, dus.

De impact van autisme op mijn leven ervaar ik als groot. Ik ben in mijn jeugd regelmatig gepest en buitengesloten, met de nodige gevolgen voor mijn zelfvertrouwen en zelfbeeld. Veranderingen vind ik een verschrikking en leiden regelmatig tot gevoelens van paniek. Moeheid is haast een constante factor in mijn leven. Door bijvoorbeeld prikkels, maar ook door slaapproblemen. Er is altijd wel iets gaande in mijn hoofd. Of het nou gesprekken zijn die ik herhaal of juist aan het voorbereiden ben, situaties die ik probeer te visualiseren, irritante liedjes die op een eindeloze 'repeat' lijken te staan; stil is het nooit. En hoewel ik heel gevoelig ben voor de energie van anderen, lijkt het alsof anderen mij niet of nauwelijks kunnen lezen. Daardoor lijkt het vaak beter te gaan dan het gaat en ik zal wat dat betreft niet snel mijn ware gezicht laten zien.

Ik ben een doorzetter. Eerlijk en betrouwbaar. Ik zal altijd alles op alles zetten om er te zijn voor de mensen die belangrijk voor mij zijn. Het meest trots ben ik op mijn kinderen en de band die ik met hen opbouw. Het feit dat ik in staat ben sorry tegen hen te zeggen en hen leer dat je fouten kan en mag maken. Het bewust praten over gevoelens. Het bieden van structuur en rust en mede daardoor het creëren van een veilige basis.
Mijn tip aan mensen met autisme is om tijd aan jezelf te besteden. Om jezelf te leren kennen en van daaruit te starten met het bouwen van een leven dat werkt voor jou.

Ingrid

Ik ben Ingrid, 42 jaar en samen met mijn man heb ik een dochter van 12 en een zoon van 10 jaar. Ik werk 24 uur in de week en in mijn vrije tijd mag ik graag lezen, schrijven of op een andere manier creatief bezig zijn.

Een jaar of vier geleden kreeg ik de diagnose autisme. Niet lang daarna kwam ik met een burn-out thuis te zitten. Achteraf een periode waarin ik veel over mijzelf en autisme heb geleerd. Na eerst een paar maanden op de bank naar Netflix te hebben gekeken, kwam ik langzaam tot rust en ging ik mijn leven eigenlijk opnieuw inrichten. Ik heb geleerd om naar mijn gevoel en lichaam te luisteren. En ik weet nu hoe belangrijk de juiste balans tussen inspanning en ontspanning voor mij is en wat ik daarvoor nodig heb. Dat ik daar iedere dag opnieuw bij stil moet staan, anders ren ik mezelf - zonder dat ik het in de gaten heb - voorbij.

Ik ben trots op het feit dat als ik een doel voor ogen heb, ik me door niets of niemand tegen laat houden. Daardoor sta ik waar ik nu ben en weet ik wat ik nodig heb om gelukkig te zijn.
Mijn tip aan mensen met autisme is: 
Probeer uit te vinden wat voor jou de juiste balans is en wat jij nodig hebt om je leven zo goed mogelijk in te richten. Vraag anderen daarbij om hulp, als je er zelf niet uit kom

Sem

Mijn naam is Sem van Hofwegen, 32 jaar, verloofd met Dao en woonachtig in het mooie Noord-Brabant samen met onze hond, kat en 7 cavia's. Ik ben gek op zingen, gitaarspelen en tekenen. Daarnaast deel ik graag mijn ervaringen, tips en tricks rondom mijn diagnose autisme d.m.v. mijn blog op Asperwoman.

De impact die autisme heeft op mijn leven is zowel negatief als positief. Voor mijn diagnose is mijn leven altijd 1 grote strijd geweest, waardoor ik uiteindelijk ook in een autistische burn-out ben beland. Veel dingen kosten mij moeite, maar dit speelt zich altijd intern af en is dus niet zichtbaar. Men staat er dan nog vaak van versteld als ik vertel dat ik autistisch ben en wilt dit nog wel eens in twijfel trekken. Dat doet veel pijn.
Ik ben een ster in camoufleren en weet heel goed wat er op sociaal gebied van mij verwacht wordt waardoor het lijkt alsof ik goed mee kom. De realiteit is dat het mij juist enorm veel moeite kost, ik veel melt-downs ervaar, chronisch overprikkeld ben, de wereld vaak niet zo goed begrijp waardoor ik structureel in angsten leef en dit op zijn beurt weer in controle probeer te brengen met dwangmatige handelingen. De positieve kant is toch wel mijn unieke blik op het leven, mijn diep empathisch vermogen, het intens voelen en mijn sterk ontwikkelde creatief/analytisch brein.
Waar ik het meest trots op ben in mijn leven is dat ik de stap heb gemaakt om voor mezelf te kiezen. Samen met de liefde van mijn leven te verhuizen naar een andere stad en omgeving waar ik meer IK kan zijn, met onze diertjes, de mooie natuur en de mentaliteit die mij meer past.

De tip die ik dan ook graag aan mensen met autisme wil meegeven is jouw leven naar jouw behoeftes indelen, ook al wijken die compleet af van de norm. Dat betekend dat je soms afscheid moet nemen van mensen, gewoontes of een omgeving die jou anders opbreekt. Daar komen vanzelf weer nieuwe mensen, gewoontes etc. voor in de plaats. Maar dan compleet ingericht op wat jou goed doet. Oh ja! En hulp vragen waar je dat nodig hebt.

Talitha

Ik ben Talitha, ik ben 4 jaar oud. 
Ik vind het leuk om mijn lievelingspony River te knuffelen.
Ik heb autisme. Een voordeel hiervan is dat ik heel goed ben met cijfers en letters, heel goed in het onthouden van lyrics (songteksten) en ik kan ook in alle talen feilloos meezingen. Ook kan ik me goed terugtrekken en trek ik me niks aan van wat anderen van me denken. Mijn humor is geweldig. 
Een nadeel is dat ik vaak meltdowns heb, ook snap ik veel dingen nog niet.
Naast autisme heb ik een sensorische integratiestoornis, dit is behoorlijk lastig. Hierdoor komen alle prikkels heftiger binnen. Zo zijn lichten veel feller en geluiden veel harder. Door deze heftige prikkels raak ik snel in een meltdown. Ook vind ik veel dingen snel eng, zoals verschillende soorten ondergrond. Ik kan ook moeilijk tegen drukke ruimtes. Om prikkels beter te kunnen verwerken heb ik een aangepaste buggy, een geluiddempende koptelefoon en verzwaringsproducten.

Oh ja...en ik ben trots op mijn lievelingspony River en op Tuttie, mijn knuffel.

Nathalie

Ik ben Nathalie, 46 jaar en moeder van twee kinderen. Ik hou van wandelen in de natuur en maak graag foto's van wat ik tijdens mijn wandelingen tegenkom. Verder hou ik van sporten (fitness, zwemmen, kickboksen) en van muziek maken. Ik ben 2x gescheiden en heb momenteel een latrelatie waarin ik heel gelukkig ben.
Mijn autisme maakt dat ik verbanden leg en details zie die anderen vaak ontgaan. Het maakt ook dat het me veel energie kost om mijn leven zo te organiseren dat er een balans is tussen inspanning en hersteltijd. De kleinste verandering in mijn routine kan deze balans overhoop gooien. Het schakelen tussen activiteiten vind ik lastig en ik heb veel tijd nodig om informatie en indrukken te laten bezinken. Mijn autisme betekent ook dat ik creatief ben en met enorm veel passie aan dingen kan werken die mijn interesse hebben. Ik word vaak onderschat maar ook overschat.
Ik ben trots op mijn doorzettingsvermogen, mijn vermogen tot zelfreflectie en mijn leergierigheid. Ik word er blij van om mezelf steeds verder te ontwikkelen en anderen hierin mee te nemen.

Mijn tip voor mensen met autisme?
Laat je niet door anderen wijsmaken waar je wel en niet toe in staat bent. Zorg dat je weet wat jij nodig hebt om te functioneren en wees niet bang om daarom te vragen. En als je te maken krijgt met onbegrip of onwetendheid, zie dat dan maar als een kans om de ander wat meer kennis bij te brengen.

Judith

Ik ben Judith Visser.
Ik schrijf boeken en leef in een roedel wolfhonden. Zeven jaar geleden kreeg ik de diagnose autisme. Ik ben op mijn gelukkigst wanneer ik samen met mijn honden in de natuur ben. Dit breng ik in beeld op mijn instagram: www.instagram.com/writerwithwolfdogs.
Autisme heeft er altijd al voor gezorgd dat situaties snel "te druk" zijn voor mij, ik raak dan overspoeld. Een gevolg daarvan is dat ik erg teruggetrokken leef. Sommige mensen noemen dat een isolement maar zo ervaar ik dat zelf niet. Ik woon aan zee, ben erg gelukkig en ben altijd omringd door mijn 3 honden Yuriko, Fontana en Marshall. Ik ben schrijver van beroep en mijn twee meest recente romans Zondagskind en Zondagsleven gaan over mijn autisme.
Ik ben trots dat het mij is gelukt een eigen wereld om me heen te bouwen waarin ik me veilig voel. Dat ik van schrijven mijn beroep heb kunnen maken en dat ik lezingen geef over hoe het is om te leven met autisme, waarmee ik anderen kan helpen. Ook ben ik trots op de band die ik met mijn wolfhonden heb, wij voelen elkaar feilloos aan.

Mijn tip voor mensen met autisme? Voel je niet verplicht om dingen te doen die niet goed voor je zijn en zorg voor genoeg hersteltijd wanneer je toch in een situatie komt waarvan je overprikkeld raakt. En als er mensen in je omgeving zijn die niet begrijpen wat autisme inhoudt, geef ze dan mijn boeken Zondagskind en Zondagsleven cadeau!

www.judithvisser.nl

Lieke

Mijn naam is Lieke, ik ben 11 jaar. 
Ik woon met mijn mama, papa, Gijs, Iris en Tim. Eén van de dingen die ik leuk vind zijn paarden. Ik vind het leuk om paarden te verzorgen, bij paarden in de buurt te zijn en om paard te rijden. Verder vind ik het leuk om met vrienden af te spreken. 

Ik heb autisme, een voordeel van mijn autisme is dat ik extra hulp krijg. Ik ga naar Buitengewoon, dat is een zorgboerderij waar ik veel leer. Ik heb ook een auti-pas, dat is een voordeel in pretparken. Een nadeel van mijn autisme vind ik dat mensen mij soms niet begrijpen, je kunt het ook niet zien aan de buitenkant. Dat is soms lastig. Er zijn ook dingen waar ik trots op ben. Ik ben trots op mezelf, ik heb een goed leven. Ik kan goed omgaan met paarden, daar ben ik graag mee bezig. Verder kan ik ook goed omgaan met mensen, bijvoorbeeld met klasgenoten. 
Aan andere mensen met autisme zou ik willen zeggen dat je in jezelf moet geloven, blijf doorgaan met wat jij leuk vindt!

Miranda

Ik ben Miranda (@fanntastic.portraits) , 52 jaar en 27 jaar getrouwd, samen hebben wij een dochter van 16 jaar.

Ik portretteer de vrouwen en meisjes met autisme voor FANN. 

Mijn grootste passie is fotografie en het bewerken van foto's. Ik maak de foto's voor de Instagram van Fann. Ik hou verder van interieurstyling, sporten (krachttraining) en wandelen in de natuur.
Ik kreeg de diagnose autisme toen ik 48 jaar was. Het nadeel van mijn autisme is dat ik vaak ongevoelig ben voor pijnprikkels en moeite heb met
schakelen en overzicht houden. Door drukte en sociaal contact raak ik al gauw oververmoeid. Ook word ik vaak overschat of juist onderschat.

Ik ben trots op mezelf en mijn gezin. Ik word blij van fotograferen, het daagt mij uit om flexibel en creatief te zijn. Ik ben dan ook erg trots op de foto's die ik maak. Verder ben ik een doorzetter en altijd nieuwsgierig om nieuwe dingen te leren die mij interesseren. 
Mijn tip voor mensen met autisme? 
Zorg goed voor jezelf en probeer je leven passend te maken op een manier waar jij je het beste bij voelt. Aarzel vooral niet om hiervoor hulp in te schakelen wanneer dat nodig is.